Ervaringen
Hieronder leest u ervaringsverhalen van boerengezinnen, agrarisch ondernemers en organisaties die gebruik maakten van onze coaching en begeleiding. Heeft u samengewerkt met Paulien of één van onze coaches? Het delen van uw ervaring wordt zeer op prijs gesteld.
Klik op de titels om de volledige referentie te lezen.
“Ik ben 77 jaar en heb altijd op de boerderij gewoond, hoewel ik de laatste jaren alleen paarden heb gehad, werd het werk op het erf toch wel zwaar. Daarom hebben we een nieuw huis laten bouwen, dat levensloopbestendig is. Maar hoe meer de verhuizing in zicht kwam, hoe dieper ik in de put zat. Ik ging steeds meer tegen de verhuizing opzien. In de krant zagen we een artikel van Henk Korterink over agrarische coaching. Toen we hierop reageerden kwam Henk al snel langs en hadden we goede gesprekken. Henk wist de gevoelige snaar te raken, waardoor ik alles weer in perspectief kon zien. Mijn paarden heb ik in de buurt kunnen verkopen, waar ik af en toen nog heen ga. Mijn vrouw en ik zijn blij met de gesprekken met Henk en hopen op nog veel gelukkige jaren in ons levensloopbestendige huis”
Frens Horstra, IJhorst
“Om door te ontwikkelen op persoonlijk en bedrijfsmatig gebied weet Paulien ons praktische handvaten aan te reiken. Deze helpen ons o.a. te reflecteren en te relativeren. Met alle inzichten hebben we meer grip op welke manier we aankomende paden kunnen bewandelen.”
Jan en Jan Herm Speksnijder-Bokdam, Lekkerkerk (Zuid-Holland)
“Soms is het leven hard, jammer genoeg. Ik liep vast in mezelf, kreeg het werk niet meer uit mijn handen. Sommige mensen verklaren je voor gek dat je je laat coachen. Ik ben blij voor mijzelf en voor mijn vrouw, dat ik die keuze wél heb gemaakt. Ik heb veel inzicht en ook bevestiging gekregen van Paulien.”
Mathijn Stokkers, Eibergen
“Altijd maar doorgaan, anders krijg je t nooit af… Tja, het werk is nooit af op een boerderij. Paulien weet maar al te goed hoe de agrarische sector in elkaar steekt. Ze is ook bekend met “eeuwenoude” overtuigingen van de even “eeuwenoude” generaties voor me, die zich behoorlijk in mij vastgezet hadden. In het coachingstraject kwam ik er onder andere achter dat ik veranderingen erg lastig blijk te vinden, evenals onstabiliteit en flexibiliteit in verband met bijvoorbeeld weersomstandigheden, regelgeving, druk door controles, alles goed willen doen/kloppend willen hebben, etc. je kent het wel. En da’s knap lastig op een akkerbouw-en varkensbedrijf. Het is fijn om te praten met iemand die de sector en de plattelandscultuur begrijpt en die je begeleidt met een heldere, nuchtere en kritische blik (kritisch, in de zin van reëel en als onafhankelijk persoon), maar met een hartelijke en ondersteunende aanpak. Daar kom je verder mee en ik kan het iedereen die twijfelt aanraden.”
Kirsti Hogemans
“Wij hebben de coaching als positief ervaren. We zitten als jongere generatie in een unieke situatie om het melkveebedrijf over te nemen. De communicatie was altijd zeer minimaal. Er werd niet veel gesproken over toekomst en overname. Mede door de goede zorgen en hulp van Paulien en Didi zijn wij op de goede weg om vervolgstappen te nemen wat betreft de overname. We hebben vooral geleerd dat er veel gepraat moet worden en dat je niet met dingen moet blijven zitten of denken “het komt wel goed”.”
Melkveehouder Dalfsen
“Op een dag heb ik besloten om mijn eigen baan op te zeggen en volledig thuis te gaan werken. Dit was gewoon de beste keus voor ons gezin, het bedrijf en mijzelf. Na een tijdje begon er iets te knagen, voor mijn gevoel was ik achter de geraniums beland…. Ik kon de vinger er niet op leggen. Samen met Angela heb ik veel fijne gesprekken hierover gehad. Door deze gesprekken ging ik nadenken. Ik kreeg weer een andere kijk op dingen en zag weer nieuwe uitdagingen voor mijzelf in ons bedrijf. Ik sta weer vol enthousiasme achter mijn keuze en ons bedrijf. Ik stap ’s morgens weer vrolijk uit mijn bed. En de geraniums, die heb ik aan de kant gegooid!”
Marlies Jacobs, Langenboom, Noord-Brabant
“Na een tijdje aanmodderen, heb ik toch de stap gezet om met anderen erover te praten, omdat het zo niet verder kon. Om dingen voor mezelf op een rij te krijgen op het bedrijfserf, want ervoor weg lopen had ik allang genoeg gedaan. Het werd voor mij tijd voor verandering. We zaten namelijk nog niet op onze plek op het ouderlijk bedrijf. Het ging hierbij om werkverhoudingen, maar vooral om familieverhoudingen binnen ons bedrijf/ gezin. Anderen kan je eigenlijk niet veranderen, verandering begint altijd bij jezelf. Het waren verhelderende gesprekken waarbij het vaak ging over grenzen stellen, duidelijkheid, verantwoordelijkheid binnen de familie. Dit was confronterend en zette mij wel heel erg tot nadenken, uiteindelijk moet je het ten uitvoer brengen en al doende leren om het beter te kunnen doen. Ik kan nu wel zeggen dat het mij rust geeft, en dat het nu meer onze eigen plek is. Hierbij waren de gesprekken met Paulien fijn, ze stelde vragen, gaf tips en vooral zelfreflectie. Hoe ik dingen anders kon aanpakken was voor mij belangrijk. Uiteindelijk ben ik blij en trots dat ik deze stap heb gezet, het heeft mij heel erg geholpen.”
Akkerbouwer, Noordoostpolder
“Bij tegenslagen zat ik snel in de put. Bij Angela heb ik geleerd om beter met stressvolle periodes om te gaan. Ik kan nu beter relativeren en onder negatieve omstandigheden, toch positief blijven denken.”
Ard van der Weele, Lelystad
“Het is soms best een stap om hulp te zoeken. En zeker als het privé helemaal vast loopt. Maar als je dan de stap zet, kan het enorm helpen om weer de mooie dingen te zien en weer te genieten van het leven”
Jan Kreuger, Woerden
“Wat fijn dat er iemand over de schouder meekeek, zonder oordeel, je mag gewoon jezelf zijn. Heel waardevol, de gesprekken.”
Johan Aalbers, Zwolle
“Na jaren met veel plezier in ons pluimveebedrijf te hebben gewerkt komt er de stoppersregeling. Dit zet je toch wel aan het nadenken. Door middel van een loopbaantraject en gesprekken met Didi en Henk kwam ik erachter dat ik hier als ondernemer toch wel op mijn plek zit.”
Arno Willems, Staphorst
“Bij binnenkomst bij Hogenkamp Agrarische Coaching voelt het als thuiskomen. Alles is bespreekbaar en niets is gek. Waar wij dachten dat alles reilde en zeilde en goed was zoals het was, was onze insteek een ‘mentale APK’. Een overgenomen familiebedrijf, veranderende wet- regelgeving, balans werk- en prive. Maar altijd tijd tekort en niet bij machte om échte gesprekken samen te voeren. Er kwam immers altijd iets tussen: telefoon, email, personeel, kinderen, drukte.
Uit de gesprekken met Maruschka, bleek dat het één en ander toch niet zo goed was als dat wij dachten. Waar ligt je échte behoefte? Vind je dit oké? Ze liet ons nadenken over onze eigen woorden en ook beseffen dat kunnen en willen iets heel anders is. Bij ons op het bedrijf is er zichtbaar niet veel veranderd, maar onzichtbaar aan de keukentafel wel.
De mentale APK hadden wij niet willen missen, want op de achtergrond sluimerde er wel degelijk het één en ander. Fijn dat Hogenkamp Agrarische Coaching dit boven tafel heeft gekregen!“
David en Irma Snoek, Balkbrug
“Het coachingstraject heeft mij ontzettend veel geleerd. Het kijken naar bepaalde situaties en hoe hier mee om te gaan. De professionele begeleiding is zeker van meerwaarde om meer uit het leven te halen en betere keuzes te kunnen maken. De deskundigheid en het discrete werken van de coach was ontzettend waardevol voor mij.”
Tim Waaijer, Tubbergen
“De maat was vol, stress, lichamelijke klachten en mentaal negatief gestemd. Dit gaf de doorslag om Hogenkamp Agrarische Coaching te bellen. Ik ging in gesprek met Angela, wat meteen vertrouwd voelde omdat ze me begreep. De gesprekken gaven mij rust en ik kon mijn gedachten even op een rijtje zetten. Wat is belangrijk voor me, waar word ik blij van, wat heb ik nodig en nog belangrijker; waar ligt mijn grens. Dat waren vragen die ik mezelf eigenlijk nooit stelde, laat staan of ik er wat mee deed. Naast de coachingsgesprekken heb ik ook nog een cursus en een opleiding gevolgd waarin ik veel van mijzelf heb geleerd. Hierdoor weet ik nu wat ik wil, wat ik belangrijk vind, wat ik aankan en daarbij geef ik mijn grenzen aan. Ook ben ik erachter gekomen dat ik het fijn en belangrijk vind om buiten de deur te werken, want dan heb ik sociale contacten en dat geeft mij weer positieve energie. Kortom ik heb waardevolle gesprekken gehad met Angela, dank daarvoor! Voor degene die nog twijfelt om hulp in te schakelen, schroom vooral niet.”
Jessie, Holten
“Als jonge ondernemer wil ik mij persoonlijk blijven ontwikkelen. Hogenkamp Agrarische Coaching helpt mij bij het relativeren van dagelijkse problematieken, maar samen kijken we ook verder naar hoe ik mijn toekomst zie. Coaching helpt mij bij het maken van de juiste keuzes”
Coen Bessembinder, Heeten
“Na een paar tips van verschillende mensen om me heen, eindelijk een afspraak gemaakt. Ik ervaar de situatie in de melkveehouderij als erg zwaar op dit moment. In combinatie met de bedrijfsovername, was ik de houvast in mijn bedrijf en in mijzelf kwijt. Wat wil ik? Wat kan ik? Waarom vind ik dingen moeilijk? Waarom kan ik het niet allemaal overzien? In de gesprekken hebben we uiteraard niet de situatie in de sector veranderd. Ik heb alleen wel inzichten gekregen, waarom ik op bepaalde situaties zo raar reageer of een naar gevoel heb. Ik heb inzicht gekregen hoe ik mezelf uit bepaalde situaties kan halen of hoe ik door situaties heen kan komen zonder er veel last van te hebben”
Remco de Vos, Lemelerveld
“Ik ben twee jaar geleden gestopt als actief varkenshouder. Ik vond het na 40 jaar wel genoeg. Qua fysieke arbeid en altijd aan moeten staan 24/7. Maar ja, wat ga je dan doen als de druk er af is en je je dagelijkse routine opnieuw moet uitvinden!? Best lastig. Ik had allerlei ideeën, maar merkte al snel dat het lastig was om die echt waar te maken. Ik zat nog zo vast aan m’n bedrijf in m’n hoofd. Had Hogenkamp Agrarische Coaching al eens ergens voorbij zien komen en besloot me daar maar eens aan te melden, omdat ze stoppende boeren zouden kunnen helpen met een nieuwe loopbaan of hun leven een nieuwe zinvolle richting te kunnen geven. Na enige aarzeling heb ik me aangemeld voor een eerste gesprek. Alhoewel ik er weinig vertrouwen in had, had ik na het eerste gesprek al een beter gevoel en werd ik rustiger in m’n hoofd. Zelf dacht ik snel weer bedrijfsmatig iets te moeten gaan doen, maar daar kwam gedurende de gesprekken daarna snel verandering in. Ik moest helemaal niks meer en die druk is nu echt van m’n schouders gevallen!
Ik kan eindelijk echt genieten van alles wat ik doe en ook vooral niet doe. De coaching heeft me vooral persoonlijke inzichten gegeven over wat ik zelf nodig heb en niet wat ik dacht dat ik moest doen voor de buitenwereld. Ik ben gedeelten van de Camino gaan lopen, ga veel op vakantie, ben een huis aan het opknappen zonder tijdslimiet, dus geen druk!! Ik heb sinds kort een kleinzoon en voel me ontspannen. Ik doe vooral waar ik zin heb en dat geeft me een erg vrij gevoel. Ik ben blij dat ik het coachingstraject gevolgd heb en kan het boeren, ondernemers echt aanraden.“
René Raaijmakers, Schoondijke, Zeeland
“Ik ben blij dat ik een coachingstraject ben aangegaan, ook al zag ik echt wel tegen het eerste gesprek op. Het heeft mij enorm geholpen om weer met plezier aan de slag te gaan en weer met volle energie de goeie keuzes te kunnen maken.”
Arjan Hamhuis, Heemserveen, Friesland
“Angela Nijbroek hielp ons te leren om weer met elkaar te praten en naar elkaar te luisteren. Van samen een bedrijf runnen, een echtpaar zijn en de dynamiek van het opvoeden van 3 kinderen, liepen we in corona tijd helemaal vast. Te veel rollen met te weinig connectie en goede gesprekken. Dit resulteerde zelfs in een echtscheiding. Waarbij ook bij ons beiden een gezondheids-issue speelde. Waar de een aan het opkrabbelen was, liep de ander juist compleet vast.
Team Agrarische Coaching bracht het gesprek weer op gang. Zodat we allereerst weer het bedrijf samen gingen draaien. Daarna ontstond er steeds meer begrip voor elkaar en groeiden we weer naar elkaar toe. De verschillen waren toch niet zo groot. Dus zowel voor de privé-situatie als de zakelijke kant, konden we bij Hogenkamp terecht. Die combinatie maakt het zo uniek, we durven weer naar een toekomst te kijken en zijn zelfs weer samen!”
Gert-Jan en Hanneke Wensink-De Vries, Wenum Wiessel, Gelderland
“De gesprekken met Muriel hielpen ons om rust in een chaotische tijd te brengen. Het maken van keuzes over bedrijfsvoortzetting en het nemen van verantwoordelijkheden hierin wogen zwaar voor ons. Dit had ten gevolge dat we altijd het gevoel hadden te druk te zijn en te weinig tijd voor alles te hebben. Hierdoor werden we besluiteloos, gestresst en zagen we niet meer in wat we nou eigenlijk echt wilden.
Muriel gaf ons inzichten waarin gevoel en verstand overeenkwam, maar ook waar dit elkaar in de weg zat. Deze duidelijkheid hadden we nodig om uiteindelijk tot een weloverwogen, verstandige beslissing met een goed gevoel, te komen. Verder is het heel fijn dat er ook mogelijkheden zijn om een individueel coachingstraject te volgen, om zo sneller stappen te kunnen zetten en meer inzicht over jezelf te krijgen. Wij kunnen het iedereen aanraden om in gesprek te gaan met iemand die los van je bedrijf staat, maar wel veel ervaring en verstand van het boerenleven heeft. Dankjewel voor de goede hulp!”
Renske Huiskes, Hertme, Overijssel
“Angela heeft me super goed geholpen! Door te luisteren, de juiste vragen te stellen en haar methodes heeft ze me inzicht gegeven in hoe ik zelf nou eigenlijk in elkaar steek en waar ik heen wil in mijn verdere carrière! Bedankt daarvoor!”
Stef van Bergen, Oss, Noord-Brabant
“Het hoofd vol, veel piekeren, veel twijfelen. Vaak het gevoel hebben niet vooruit te komen, dat er niets uit je handen komt. Afwezig, veel negatieve gedachten en kortaf reageren op je naasten. Ik wist zelf dat het al langer niet bepaald lekker ging. Al wel eens op de site van Hogenkamp Agrarische Coaching gekeken, maar tegelijk denk je: ‘het wordt wel weer beter’.
Maar dan hoor je nog een nieuwsbericht op de radio, waaruit je opmaakt dat de boeren niet moeten zeuren. Dat was bij mij de welbekende druppel. Toen heb ik gelukkig wel direct de telefoon gepakt en gebeld. Het eerste gesprek waarbij ik zei: “Ik heb geen idee hoe jullie me kunnen helpen, maar zeg maar wat ik moet doen om er weer bovenop te komen”.
Dat kwam bij Didi nogal erg direct over, waardoor ze vond dat ik bij een andere coach beter op mijn plek zou zijn. Zo ben ik bij Paulien terecht gekomen en stapje voor stapje heeft ze me de juiste handvatten gegeven om zelf weer de regie in handen te nemen. Richting te kunnen geven aan mijn keuzes en zo weer een stuk plezieriger en vastberaden door het leven te gaan.
Ik ben de nodige ups en downs tegengekomen. Maar nu heb ik echt het gevoel zelf de touwtjes weer in handen te hebben en ook aan te voelen wanneer ik op moet passen niet af te glijden. Wij zijn erg blij dat ik die stap heb gezet en zal anderen zeker het advies geven om te bellen en vooral niet te lang af te wachten.”
Mark Donkers, Nuenen, Noord-Brabant
“Twee en een half jaar geleden vertelde mijn vrouw dat ze van mij wilde scheiden. We hadden, samen met mijn ex-schoonvader, een melkveehouderij. Door de jaren heen hebben we stappen gezet richting de toekomst. We molken 100 koeien in een 2×5 visgraat. En hadden een 60 stuks jongvee. De fokkerij was en is mijn passie. Een collega-boer heeft me met het keuringsvirus besmet. Dus ik wilde de perfecte koe fokken.
Toen mijn vrouw het mij vertelde, zakte de grond onder mijn voeten vandaan. Ik zag geen licht meer branden. Heb ook nooit iets aan zien komen. Ik zat er dan ook helemaal doorheen. Door medicatie kwam ik langzaam weer op mijn benen te staan. Het bedrijf zou stoppen. Iets wat helemaal mijn passie en droomjob was. Met alles wat er dan op je afkomt aan regelwerk zie je door de bomen het bos niet meer. Inmiddels stond ik weer redelijk op de been. Maar ik was o zo bang dat ik weer in de put zou komen nadat de laatste dieren zouden vertrekken.
Op een zondagmorgen kwam ik een podcast tegen van Hogenkamp Agrarische Coaching. En meteen dacht ik in mezelf, daar moet ik eens meer informatie over inwinnen. Toen heb ik contact gelegd en werd Angela mij toegewezen. We hebben hele fijne gesprekken gevoerd. En gewoon op ‘boer’nlevel proat’n!’ Ze heeft me veel dingen geleerd en uitgelegd. En dat heeft me enorm veel geholpen tijdens het stoppen en verwerken van alles.
Het is best een grote stap voor een agrariër om hulp te zoeken of te vragen. Maar het is o zo fijn om met iemand te praten die je snapt en weet hoe het agrarische wereldje in elkaar zit. Dat ze je daarbij kunnen helpen en je weer een heldere blik op het leven krijgt.
Ik adviseer dan ook graag aan degene, die toch ergens tegenaan loopt, om contact te leggen. Het is voor je gevoel een enorme stap, maar geloof me, je hebt er baat bij. Ik ben ook een hardwerkende man, en dacht dat ik alles wel zelf aan kon. Maar het is absoluut geen schande om hulp te vragen. Het helpt je echt verder om weer vat op je leven te krijgen.”
Arjan Talen, Staphorst, Overijssel
“We hebben een behoorlijk grote maatschap met zus, zwager, broer en ouders in een gemengd bedrijf met melkvee en akkerbouw. Het mooiste wat er is, maar ook het meest ingewikkelde. Alles loopt door elkaar; werkverhoudingen, familie en generatieverschillen. We hebben verschillende coaches op het erf gehad. Iedereen belooft dat het anders wordt en zet zich ervoor in, maar na een bepaalde tijd valt iedereen weer in hetzelfde patroon. Dus ik was eerlijk gezegd wel een beetje zat van al dat soort goedbedoelde healingsessies.
Vorig jaar kwam er weer zo’n escalatie waarna ik dacht; ik vertrek met m’n gezin, ik wil niks meer met de hele familie en thuislocatie te maken hebben. Ik kwam via via in contact met Paulien om dingen voor mezelf op een rij te krijgen. Ze liet me inzien dat op de vlucht slaan voor problemen in de familie/bedrijfssfeer wel kan, maar dat je in de rest van je leven ongetwijfeld opnieuw in soortgelijke situaties terecht zult komen.
Het verschil van de Hogenkamp-aanpak met de andere coaches vind ik dat je er heen rijdt omdat je zelf gaat werken aan een verandering in plaats van je te richten op de verandering van een ander. Een coach die ingevlogen wordt, krijgt vroeg of laat de schuld, omdat veranderingen weerstand brengen. Dan wordt al snel gezegd, het was te duur of het heeft ons niks gebracht en dan ben je weer terug bij af.
Bij Hogenkamp is dat anders. In het begin waren de sessies kort achter elkaar, omdat er dan veel gebeurt en je reflectie nodig hebt. Na een tijdje merkte ik dat het steeds minder maalde in mijn hoofd of ik wel het juiste had gezegd of gedaan. Dat is denk ik wel de grootste overwinning voor mezelf. Nu blijf ik om het half jaar langskomen, gewoon om te toetsen of ik nog op de goede weg ben.”
Wim Haasken, Nieuw-Amsterdam, Drenthe
“Soms weet je echt niet meer hoe het nu verder moet. Dus kop in het zand en stug doorwerken. Vriendschappen verwateren en voor hobby’s, buiten het bedrijf om, is al helemaal geen tijd.
Je komt in een isolement met je eigen gedachten. Je sluit je af voor alles wat extra energie kost. Langzaam stroomt je spreekwoordelijke emmer helemaal vol. Totdat het ten koste gaat van het gezin. Balans vinden tussen bedrijf en gezin gaat niet. We kwamen steeds verder van elkaar te staan. En welke keuze je ook maakt, er is altijd iemand teleurgesteld. Wat nu?
Op dit punt zijn wij bij Paulien gekomen. Alles was te veel. Te veel emoties, te veel verwarring en vooral vermoeidheid. Dankzij goede begeleiding heeft zij ons weer structuur en overzicht teruggegeven. Dat gaf heel veel rust binnen ons gezin. Er werden eindelijk dingen hardop uitgesproken en echt naar elkaar geluisterd. Hierdoor konden wij weer samenwerken en als een team keuzes en goede afspraken maken voor ons gezin en onze toekomst.”
Jona en Sander van Adrichem, Noordbroek, Groningen
“De tip om eens een gesprek aan te gaan met een coach hield ik altijd wat van me af. Toch was dit een onderwerp wat zo nu en dan thuis wel aan de orde kwam. We hadden als bedrijf meerdere onzekere jaren achter de rug. Dit had vooral te maken met een vergunningsverlening en toekomstbestendigheid van het bedrijf. In het kort komt het er op neer dat we als maatschap (vader-moeder-broer), enkele jaren geleden, naast melkkoeien, uiteindelijk op een 2e locatie zijn gestart met het melken van geiten.
Een mooie stap, maar terugziend ook een hele intensieve. Wat ik bij mijzelf begon te merken, of eigenlijk mijn vrouw, was vooral het korte reageren als iets niet ging naar mijn zin, of als iets tegenzat. Ook merkte ik dat ik het moeilijk vond om mijn eigen mening of visie te uiten naar anderen. Bij keuzes vroeg ik me altijd af wat een ander daar van zou vinden. Na een genomen beslissing achtervolgde me vaak een gevoel van onzekerheid. Het gevolg hiervan was dat ik mezelf minder ging uiten. Liep de spanning te hoog op, dan zocht ik een uitlaat. Een snauw richting de dieren, mijn vrouw of de kinderen.
Lang dacht ik dat dit nu eenmaal bij mij hoorde. Via een informatiemail leerde ik Hogenkamp Agrarische Coaching kennen. Toen ik de informatie las en enkele recensies had gelezen wist ik het: ik ga bellen voor een afspraak. De eerste vraag die Paulien mij stelde aan de telefoon was: “wat speelt er?” Eerlijk gezegd maakte dat even wat los bij mij. We hebben een afspraak gepland en zo zijn er gesprekken gevolgd die ik als positief heb ervaren.
Paulien weet de juiste vragen te stellen en gaf tips voor zelfreflectie, gaf handvaten voor de uitvoering in de praktijk en leerde mij om ook mijzelf te mogen zijn. Ik merk nu bij mijzelf meer rust, al is het wel zaak om te blijven oefenen. Mijn ervaring is dat coaching zeker kan helpen en niet ‘raar’ is. Tot slot: de ritten naar Wierden brachten al rust en ook compliment voor de mooie, rustig ingerichte spreekruimtes.”
Maarten van Ittersum, Kamperveen
“Didi, bedankt voor de coaching van afgelopen 2 jaar! We hebben zeker veel geleerd waar we nu en in de toekomst mee aan de slag kunnen. We kunnen het iedereen aanraden!”
Eric en Hilde Pierik, Lemelerveld
“Ik heb meerdere gesprekken mogen voeren met Didi, wat vooral duidelijkheid gaf in mijn eigen handelen. Later hebben we ook nog een DISC-scan gedaan, samen met mijn man, wat veel vertrouwen gaf en geeft.
Al met al ben ik heel blij met de gesprekken. Het heeft me geholpen om bewust te zijn en vertrouwen te hebben in wat ik kan en doe.”
Mirjam Bastiaansen, Dronten
“Na een traumatische ervaring heb ik door bodydrumrelease-begeleiding van Angela in combinatie met fijne, maar soms ook emotionele gesprekken, meer innerlijke rust gekregen en durf ik met een positief gevoel naar de toekomst te kijken.”
Jeannette Hegeman, Wierden
“Na een aantal moeilijke jaren heeft Paulien samen met mij de balans proberen te vinden tussen bedrijf, gezin en mijzelf. Ze heeft mij de spiegel voorgehouden, wat soms best confronterend was. Ik had een behoorlijk negatief zelfbeeld en cijferde mijzelf weg ten dienste van een ander. Paulien heeft mij geleerd om zelf weer het roer in de handen te nemen en dat ik duidelijk mijn grenzen aan mag geven. Ik heb ook geleerd om mij minder druk/zorgen te maken over zaken waar ikzelf geen invloed op heb. Ik mag er zijn en ben blij dat Paulien mij daarin geholpen heeft.”
Gersina Tessemaker, Barchem
“In deze hectische tijden is het goed om met een sparringpartner stil te staan bij, en te brainstormen over wat je drijft als ondernemer en hoe je verder komt. Het is fijn om te zien dat je ook écht stappen kan zetten tijdens dit proces. Bedankt Paulien.”
Jan en Ruth van der Haar Collendoorn
“De gesprekken met Angela gaven mij ruimte in mijn hoofd. Ik kreeg van haar handvaten hoe ik bepaalde dingen die ik lastig vond het beste aan kon pakken. Het heeft mij veel rust gegeven en daardoor kan ik weer genieten en plezier maken! Angela SUPER bedankt!”
Marloes, Lievelde
“Het werd allemaal even te veel. Werk, HBO-opleiding, topsport en een privéleven. Het koste slechts zes coachgesprekken om alles weer op het rechte spoor te krijgen. Belangrijker nog, inzicht krijgen in waar ik het allemaal voor doe. Ook al ben ik geen agrariër, toch wist Maruschka raad! Ik kan nu toekomstgericht keuzes maken en daar ben ik heel blij mee. Maruschka bedankt voor de coaching!”
Jesse Jonkman, Lierderholthuis
“De communicatie in ons bedrijf tussen de gezinsleden was erg lastig en daarom hebben we contact gezocht met Hogenkamp Agrarische Coaching. We zijn erg blij dat we dit traject hebben doorlopen. Het was voor ons een echte eye opener.”
Varkenshouder uit Twente
“We zijn via een SABE-subsidieregeling terecht gekomen bij Paulien. We wilden graag eens over de bedrijfsoverdracht spreken, omdat we dat een belangrijk onderwerp vinden binnen onze bedrijfsvoering. We hebben zeer verrassende, leuke en ontspannen gesprekken gehad met Paulien die ons af en toe een spiegel voor hield.
Achteraf zijn we het er beiden over eens dat je deze waardevolle gesprekken niet moet af laten hangen van het wel of niet verkrijgen van een subsidie. Je neemt bewust tijd voor elkaar en durft en kunt alles naar elkaar uitspreken. Op de planning staat nog een DISC-training met de kinderen. Daar gaan we ook iets leuks van maken.”
Johan en Adinda Roerink, Enschede
“Door de gesprekken met Angela heb ik bepaalde gevoelens uit het verleden eindelijk een mooie plek kunnen geven. Het heeft mij inzicht gegeven dat ook je verdrietige, misschien wel boze ‘ik’ er mag zijn. Je mag haar omarmen, zodat je ook meer kunt genieten van de leuke, vrolijke, zorgzame ‘ik’. Door deze gesprekken heb ik inmiddels voor ons durven kiezen. Je mag lief zijn voor jezelf! Hiervoor wil ik Angela ontzettend bedanken.”
Chantal Esselink, Rekken
“Als ons drie jaar geleden was verteld dat ons bedrijf nu zou zijn zoals het is, hadden we het niet geloofd. Lekker liep het al járen niet, maar we buffelden door, ondernamen er van alles bij om het hoofd boven water te houden en verloren onszelf daarbij vaak uit het oog.
De wet- en regelgeving hing/hangt als een zwaard van Damocles boven ons hoofd. Als er dan vervolgens nog fysieke beperkingen bij komen, komt de vraag: hoe nu verder? Op dat punt hebben we contact gezocht met Hogenkamp Agrarische Coaching.
Didi heeft ons 2 jaar lang geregeld gesproken en ons laten nadenken over hoe we dachten, handelden en of datgene wat we deden wel werkelijk was wat wij zélf wilden. Het waren niet altijd gemakkelijke of gezellige gesprekken, maar je leert wel om naar jezelf én de situatie te kijken vanaf wat meer afstand, in plaats van alles te emotioneel te zien.
We hebben door de keuzes die we nu gemaakt hebben meer rust (fysiek vooral) gekregen en hopen met hetgeen we geleerd/ondervonden hebben ook voor de toekomst handvatten te hebben. Zie het niet als zwakte om iemand te vragen om te coachen maar het toont juist kracht als je open staat voor hulp van anderen!”
Henk Jan en Marjan van Hierden, Uddel
“We zijn in aanraking gekomen met Hogenkamp Agrarische Coaching op een moment dat de emmer eigenlijk al over was gelopen. Een traumatisch ongeluk in het leven van mijn man en gecompliceerde familieproblematiek rondom zijn wens om het familiebedrijf voort te zetten, werd te veel in de zomer van 2022.
We zijn samen met Muriël in gesprek gegaan over de verschillende problemen die we hadden. Op het gebied van het ongeluk zijn we accuraat doorverwezen en over de andere problemen hebben we fijne gesprekken kunnen voeren.
De gesprekken deden ons inzien op welke punten we zelf invloed hebben in ons leven, en op welke punten we bepaalde zaken ook moeten accepteren zoals ze zijn. Doordat je met een derde persoon erbij met elkaar in gesprek gaat, loop je niet vast zoals je dat soms in de gesprekken thuis doet.
Het was een pittige periode, maar we zijn enorm blij dat we in deze periode bijgestaan zijn door Muriël. Het heeft een sterker fundament bij ons bewerkstelligt en we hopen negatieve familiepatronen te kunnen doorbreken. Daarbij weten we zeker dat we ook onze kinderen hierdoor een sterkere en stabielere basis mee kunnen geven.
Menig boerenvrouw zal zich herkennen in het feit dat een boer doorgaat en zich liever afzondert in zijn werk, dan dat hij zichzelf en zijn gezin/familie de tijd en ruimte gunt bepaalde zaken aan te pakken. Wij zijn inmiddels overtuigd van de positieve invloed die coaching op jezelf en je relatie kan hebben en we zouden het daarom iedereen aan kunnen raden. Het is de investering in tijd en geld dubbel en dwars waard!”
Jessika Nijhof, Oene
Een bedrijf, een jong gezin en daarnaast allebei een baan in loondienst is kort gezegd een druk bestaan. Daarbovenop de regelgeving in Nederland en een droom die helemaal on-hold werd gezet. Als jonge ondernemers waren wij onze visie, doelen en energie helemaal kwijt. De emmer liep over! Gelukkig hebben wij Hogenkamp weten te vinden en in het bijzonder Angela om ons te helpen met het proces naar een toekomst vol frisse moed. Na vele gesprekken en nieuwe inzichten hebben wij onszelf beter leren kennen. We kunnen de draad weer oppakken. Hierdoor hebben wij bepaalde keuzes kunnen maken die destijds onmogelijk leken. Eigenlijk is het best logisch allemaal, maar soms loop je zo vast dat de keuzes die gemaakt moeten worden niet meer helder zijn. Uiteindelijk komt het goed met de juiste mindset en vertrouwen in de toekomst. Bedankt Angela voor je fijne hulp!
Maarten en Annemiek
Door de droogte en de stikstof kwam ik afgelopen zomer aan het twijfelen over de toekomst. We hebben een klein bedrijf en geen opvolger, maar meestal veel plezier in het werk. Mede door Ursula heb ik een keus kunnen maken waar ik mee verder kan. Ik ga samenwerken met een andere melkveehouder.”
Jan Bolk, Reutum
“Het wilde niet meer, mijn lijf was vermoeid en mijn hoofd zat vol met stress, spanningen en zenuwen. Ik kwam uit een drukke periode, waar ik telkens moest bijschakelen, om de mensen uit mijn directe omgeving te bedienen. Met hulp van Paulien heb ik geleerd om voor mezelf op te komen. En te zorgen voor betere communicatie. Nu, 2 jaar later, gaat het een stuk beter met me.”
Robbert van Middelaar, Dalfsen
“De euro’s kun je van tevoren berekenen, de andere gevolgen niet. Wij hebben meegedaan aan de eerste SRV (opkoopregeling). Wanneer je geen opvolgers hebt, ga je over zo’n mogelijkheid nadenken. Als deze kans langskomt, breng je vaak eerst de financiële gevolgen in kaart. Maar de andere gevolgen zijn moeilijk te meten, kom je achter. Bij ons werd snel duidelijk dat medewerkers en één van ons tweeën, los van de financiële gevolgen, door wilden gaan en de ander niet. Die kon het niet meer opbrengen om door te gaan en was er klaar mee. Stoppen en door willen gaan in één relatie. Dat geeft veel spanningen en een goed gesprek zit er dan eigenlijk niet meer in. Met Angela hebben we samen veel gesprekken gehad. Dat was weer de start om elkaar terug te vinden. En samen een andere weg te vinden, nu je niet meer 24/7 met het bedrijf bezig bent. Hoe kan je je draai vinden na tientallen jaren aangestaan te hebben voor het bedrijf, wat altijd op nummer één stond? Angela heeft ons daar veel in geholpen om de opgaande lijn terug te vinden. Daarnaast heb ik zelf nog coaching van haar collega gehad om een nieuwe uitdaging te vinden. Externe hulp is vaak gewoon nodig bij zo’n enorme verandering. Zet je over de drempel heen, om hulp te vragen, net als wat je bij andere (materiële) zaken al deed….”
Jan en Marjon, Noord-Brabant
“Ik ben heel blij dat ik de stap gezet heb om Hogenkamp te bellen. Ik heb goede en emotionele gesprekken gehad met Ursula. Het resultaat heeft goed uitgepakt. Het melken ging mij compleet tegenstaan en werd mij allemaal te veel, maar je gaat door. Een boer stopt niet wanneer hij moe is, hij stopt wanneer hij klaar is. Bij mij op het bedrijf is geen opvolger en ik kreeg wat lichamelijke klachten. Ik ben gestopt met melken en heb nu jongvee in de stal lopen van een boer uit de buurt. Dit bevalt goed en ik heb nu meer rust en veel minder stress. Ik kan iedereen aanraden om een afspraak bij Hogenkamp te maken, als je niet helder hebt, hoe je verder wil. Ursula, bedankt voor de hulp!”
Henk Lubberman, Lattrop-Breklenkamp
Door de coaching van Paulien kwam ik weer dicht bij mezelf. Paulien hield me de spiegel voor, in het begin erg confronterend. Maar het zet je aan het denken. Het leert je bewust te worden van je eigen gedrag en welke gevolgen dit heeft op anderen. Wil je iets veranderen, dan moet je bij jezelf beginnen. Dit heeft me geleerd om duidelijk mijn grenzen aan te geven en het probleem daar te laten waar het hoort. Dit maakt samenwerken makkelijker, beter én leuker.
Femke Nijhof, Vragender
“Er komt heel veel op je af als melkveehouder. Daar werd ik niet blij van en ik worstelde ermee. Ik heb van de coaching geleerd om op een verstandige manier met zaken en problemen om te gaan. Ik heb meer rust gekregen. Het is een aanrader om hier een coach voor te benutten.”
Richard Vollenbroek, Wierden
“Ik heb contact gezocht met Hogenkamp Agrarische Coaching met de volgende vraag: ‘Hoe kan ik mijn bedrijf verder uitbouwen op een manier die bij mij past?’ Op dat moment werkte ik nog in loondienst en zat ik in dubio of ik de stap ging zetten om volledig zelfstandig als boer aan de slag te gaan. Het was fijn om in die situatie samen met iemand hierover te kunnen sparren.
Didi hield me een spiegel voor en stelde hierbij de juiste vragen. Daarnaast vond ik het waardevol om handvatten en tips mee te krijgen voor situaties waar je in het dagelijks leven tegenaan loopt. Op die manier leer je deze situaties beter te begrijpen, hiermee om te gaan en desgewenst naar te handelen.
Na enkele gesprekken was mijn vraag beantwoord. We zijn samen gekomen tot een missie, visie en strategie die een mooie basis hebben gevormd voor mijn bedrijfsplan. Ik heb ontslag genomen bij mijn oude werkgever en ben aan de slag gegaan met het uitbouwen van mijn bedrijf op mijn manier. Tot op de dag van vandaag heb ik er nog geen moment spijt van gehad.”
Benieuwd naar het bedrijf van Stan? Kijk op www.boerstan.nl
Stan Bruijsten, Nederasselt
“Door de coaching met Didi heb ik geleerd om mijn zichtveld veel meer te verbreden en je niet te focussen op één ding dat niet goed gaat. Het was aan het begin moeilijk voor mij om uit die cirkel te stappen. Didi hield mij heel mooi een spiegel voor waardoor ik erg ben gaan nadenken en veranderen. Je moet open gaan staan voor verandering, dit ook willen en je er bewust van worden. Ik was vaak tevreden als ik merkte dat ik mij ergens bewust van werd, want dan kon de verandering pas in werking gaan treden.
Ik ben zelf niet van boerenafkomst en daardoor heb ik een paar dingen onderschat nu ik op de boerderij woon. Het was erg fijn dat ik bij de coaching met iemand kon praten die weet hoe het gaat op een boerenerf. Ik heb een persoonlijke ontwikkeling doorgemaakt doordat ik vanaf mijn ouderlijk huis op de boerderij ben gaan wonen. Ik zag in dat er misschien wel duizend verschillende manieren zijn om iets te doen, en dat je zelf oud genoeg bent om de manier te kiezen die je fijn vindt.
Daarnaast heb ik ingezien dat je zelf grenzen kan stellen en zelf keuzes kan maken. Iedereen is verantwoordelijk voor zijn eigen daden en eigen gevoel. Hoe graag je soms de ander wilt veranderen, hier moet je de focus niet op leggen. Als je wilt dat er iets verandert, begin dan eerst bij jezelf. Dat klinkt misschien gek in het begin, maar ik heb ervaren dat het echt zo werkt. Zo lang je je eigen pad bewandelt en daar mee om leert te gaan, krijg je veel meer handvatten in je leven. Het is erg goed om op jezelf te focussen en niet op de ander en daar heb ik geprobeerd om aan te werken, dit geeft veel meer rust en bespaart je een hoop energie. Ik zat een tijdje diep in de put maar mede doordat ik dit traject heb gevolgd ben ik een veel gelukkiger mens geworden – ook al is er nog steeds ruimte voor verbetering.
Ik zou andere mensen die boer zijn of op een erf wonen zeker aan raden om te bellen met Hogenkamp als ze ergens mee zitten. De eerste stap is misschien doodeng en dat vond ik ook, maar het heeft mij heel veel gebracht.”
Laura Waterreus, Diepenveen
“Opgroeien als boerendochter vond ik geweldig. Ik hielp van jongs af aan mee bij de koeien en deed een HAS-opleiding, maar de ambitie om het bedrijf over te nemen, was er nooit heel duidelijk. Ik kreeg een ‘gewone’ baan in de agrarische sector en dat beviel mij ook wel goed.
Toen ik er eind twintig voor koos een leven op te bouwen buiten de boerderij, merkte ik dat dat gepaard ging met een behoorlijke emotionele lading. Het kostte me moeite om het leven waar ik zo aan gewend was, los te laten en ergens in mijn achterhoofd stond nog een deurtje open om misschien toch het bedrijf voort te zetten. Binnen ons gezin had zich geen andere opvolger aangediend. Maar wil ik wel echt boerin zijn? En welke motieven heb ik daarvoor? Ik kwam er zelf niet uit en liep vast.
Via via kwam ik bij Paulien terecht en in het eerste gesprek gingen we gelijk aan de slag. Tijdens de coaching keken we veel verder dan alleen de vraag waar ik mee zat. Ik werd mij bewust mijn gedachten, emoties en gedrag en waar dat vandaan kwam. Dat was nodig om op een volwassen manier te leren luisteren naar mijn gevoel én mijn verstand. Het heeft mij rust gebracht om te weten dat ik zelf de regie heb over mijn keuzes en vertrouwen in dat het goed is, wat je ook kiest. Uit mijn coachingsvraag kwam een loopbaanvraag voort, waarmee ik bij een loopbaancoach terecht kon.
Het is heel fijn dat je bij Hogenkamp Agrarische Coaching niet uit hoeft te leggen hoe het leven van een boerenfamilie er uit ziet. De coaches hebben al veel situaties meegemaakt die op een boerenerf kunnen spelen. Die ervaring merk je echt in de gesprekken en in de nuchtere aanpak.
Het moeilijkste van alles vond ik het maken van de eerste afspraak bij Paulien. Aan iedereen die dat ook ervaart zou ik willen zeggen: niet nadenken, gewoon doen!”
Marije Huitink, Apeldoorn
“Het is begonnen met het kijken naar de toekomst, wanneer blijkt dat de beroepskeuzes die onze eigen kinderen maken, betekenen dat er voor het bedrijf in elk geval geen opvolger is. Wij hebben een melkveebedrijf met 120 melkkoeien op 60 ha grond. Dit is een prima lopend bedrijf waaruit we een mooi inkomen kunnen halen. Ik ben de vierde generatie die hier boert en ik zou het mooi vinden als ik het weer door zou kunnen geven aan de volgende generatie. Ook mijn vader is elke dag nog een paar uur werkzaam op het bedrijf, heeft daar plezier in en blijft zo gezond en in beweging.
Het bedrijf verkopen betekent vaak dat je direct afscheid neemt en ook weggaat van het bedrijf en er ook geen werk meer doet. Dat is niet wat ik wil en daarom ben ik op zoek gegaan naar een opvolger buiten de familie, die het dan zou kunnen overnemen na een jarenlange samenwerking. Dit is een proces wat wel 5-10 jaar kan duren. Ik ben nu 56 en het zou mooi zijn om het bedrijf binnen nu en 10 jaar over te dragen en toch betrokken te blijven. Het boeren zit nu eenmaal in het bloed en het is een prachtig mooi vak.
Die opvolger hebben we gevonden in Leon uit Harreveld. Wij delen dezelfde passie in het boerenvak en het ondernemen en kunnen goed samenwerken op het bedrijf. Leon heeft 1,5 jaar voor 2 dagen per week op het bedrijf gewerkt en dan weet je redelijk wat je aan elkaar hebt. We hebben alleen geen bedrijf waar voor 2 gezinnen een inkomen uit valt te halen, dus deed Leon nog drie dagen per week ander werk. Voor het opvolgingsproces is het ons inziens echter beter dat de opvolger zich volledig kan richten op de boerderij.
Als je dit zo stelt heeft dat consequenties en wel dat ik bedacht heb om dan een baan erbij naast te gaan doen, en zo ruimte te maken voor de opvolger. Maar ja, wat ga je dan doen als je al 35 jaar boer bent? Wil je dan ergens in loondienst? Wat voor vak wil je dan gaan doen? Zo komen er dan heel veel vragen op je af.
Om verder te komen heb ik vorig jaar Hogenkamp Agrarische Coaching ingeschakeld en daar een traject doorlopen. Zo een aantal gesprekken gevoerd en wat testen gedaan en dan komt daar iets uit waarvan je hoopt dat je daar mee verder komt. Uit dat coachingstraject kwam naar voren dat ik geschikt ben om iets te doen in begeleiding en advisering van mensen. Als je dat traject doorlopen hebt en het advies ziet was ook mijn conclusie: “eigenlijk wist ik dat wel, maar dit geeft mij net het extra zetje om het ook te gaan doen” .
Een mooi resultaat, maar hoe breng je dat dan in de praktijk? Ik heb als hoogst genoten opleiding ooit de middelbare landbouwschool afgerond, maar niets gedaan op het gebied van begeleiding en advisering. Moet ik daar nog iets meer in doen dan? Na wat zoeken heb ik mij een jaar geleden ingeschreven voor de “basis cursus coachen en coachend begeleiden” bij Windesheim in Zwolle. Dit is een cursus van een half jaar op hbo niveau wat een inzet van 4 uur per week vraagt. Van januari tot juli van dit jaar heb ik dat gedaan en ook met certificaat afgerond. Leuk is dan dat ik de enige uit de agrarische sector was en je dus ook in een heel andere wereld beland – maar wel weer uitdagend en zeer leerzaam.
Ik was net goed en wel met de cursus gestart toen ik iets tegenkwam bij waterschap Rijn en IJssel. Daar is een “programma” gestart met als titel: Elke druppel de grond in. Dit programma is gestart naar aanleiding van de steeds droger wordende zomers. Doelstelling is om samen met grondeigenaren in het oostelijk zandgebied ons watersysteem zodanig aan te passen dat we in het voorjaar het water langer vast kunnen houden. Dit kan door het plaatsen van boerenstuwtjes, het verondiepen van watergangen, aanpassen van drainage etc. Voor dit werk was men op zoek naar nieuwe mensen die de boer op willen gaan om samen, dus als waterschap en grondeigenaren, te gaan zoeken naar de juiste oplossingen om dus langer het water vast te houden in de bodem.
Ik dacht meteen: “dat is werk voor mij”. Ben in gesprek gegaan met mensen bij het waterschap en dat heeft gemaakt dat ik nu, naast het bedrijf vanaf mei, 20 uur per week letterlijk “de boer op ga”, gesprekken voer en advies geef over veranderingen in het watersysteem bij de boeren om zo te proberen de verdroging uit te stellen.
Ik ben er helemaal op mijn plek, werk in een prettig team en zie de toekomst zonnig tegemoet. Het bedrijf heeft een enthousiaste opvolger en ik heb daarnaast een nieuwe uitdaging. De komende jaren zullen er vast nog wel eens allerlei hindernissen zijn die we moeten overwinnen, maar het begin is goed en ik heb daaruit wel geleerd dat je vooral niet bang moet zijn voor verandering maar er gewoon aan moet beginnen!”
Henk Rougoor, Varsseveld
Wouter Oude Voshaar (37) uit Geesteren nam samen met zijn broer Mark het gesloten varkensbedrijf over en heeft inmiddels drie locaties, waarvan eentje net over de grens in Duitsland. Anderhalf jaar geleden startte hij met de agrarische coaching bij Paulien, en inmiddels zit hij op zo’n vijf gesprekken per jaar.
“In de gesprekken met haar krijg ik frisse inzichten en dat is wel fijn. Dat zal er ongetwijfeld mee te maken hebben dat ik sneller vooruit wil dan dat het nu gaat, zo zit ik in elkaar. Maar dat is dus ook niet altijd gemakkelijk. Onze gesprekken gaan de breedte in, ik kan mijn zorgen delen en een lijn uitzetten. Waar we het dan over hebben? Dat varieert van wat er gebeurt in Oekraïne tot het aansturen van onze medewerkers of het omgaan met leveranciers. De coaching is echt preventief, niet dat de nood aan de man is. Maar de marges staan wel onder druk in de varkenshouderij, en die onzekerheid erbij… het is echt niet grappig. Toch is het in die coaching daar niet om begonnen. Ik kwam dit tegen en zag het als mooie kans om te groeien. Daar kun je dan ook wel een meer algemene training voor doen, of een cursus, maar dan krijg je vaardigheden die je al hebt. In de coaching is het echt op de persoon, ik leer niet hoe ‘we’ iets moeten doen, maar ik krijg gespiegeld hoe ik zelf reageer op dingen of mensen en hoe dat dan doorwerkt in alle communicatie. Ik denk dat we al agrariërs geneigd zijn te onderschatten hoe waardevol dit is.”
Wouter Oude Voshaar, Geesteren (ov)
Stephan Rientjes (43) uit Raalte is varkenshouder en akkerbouwer. Met vier medewerkers verzorgt hij 900 fokzeugen, 7500 vleesvarkens en het landwerk van de 140 hectare besteedt hij uit. Hij is bezig aan een tweede coachingstraject via de voucherregeling voor agrarische bedrijfsadvisering.
“Ik was vooral nieuwsgierig naar wat het me zou brengen, zo’n externe sparringpartner. Mijn bedrijf is best veelomvattend en gaat altijd door met de varkens, en dan land in Groningen voor eigen voer en de mestafzet. Daarnaast heb ik wat bestuurswerk ernaast. Daardoor ben je altijd bezig met wat er speelt, met de publieke opinie, met de politiek. Plus het feit natuurlijk dat ik ook nog medewerkers moet aansturen. Het leek me vooral ook mooi om in die rol, dat sociale, verder te groeien. Het bedrijf stond al goed genoeg op de rit.”
De eerste zes gesprekken waren om de zes weken en dan leer je elkaar echt kennen, als ondernemer en als coach, heeft Rientjes gemerkt. “Dan heb je het over de historie, je achtergrond. Bij ons ging de overname heel soepel en ik was ook al gewend aan medewerkers, daar ben ik mee opgegroeid. Maar als je dan met die coach gaat kijken naar de communicatie dan kan het toch mooier en beter. Vooral het herkennen van het systeem achter dingen vind ik interessant. Waarom zeggen en doen mijn ouders, ik of mijn medewerkers bepaalde dingen? Gaat dat om loslaten, of je gezien voelen, waardering? Dat herkennen maakt het mogelijk om anders te reageren.”
Je hart luchten bleek voor Rientjes, die vrijgezel is, een mooie toevoeging. De coaching was bovendien dusdanig dat Rientjes al van plan was om ermee door te gaan, bijvoorbeeld 4 gesprekken per jaar. Maar vorige zomer werd die insteek vele malen serieuzer toen binnen zes weken zijn broer Roy overleed, aan een plotseling ontstoken hartspier. “Dan ben je plotsklaps je broer en je beste kameraad kwijt, die ook nog eens een vrouw met drie tieners achterlaat plus het verdriet van mijn ouders. Toen merkte ik hoe fijn het was om naast familie en vrienden óók die coach te hebben. Sterker nog, een hele tijd later werd er nog steeds ook door andere veehouders uit de buurt gepraat over het gemis van mijn broer. Ik ben niet de enige die hem mist, dat hoor ik dan weer via Didi en Paulien. Hoe gek het ook klinkt, dat helpt.” (bron: Agrio)
Stephan Rientjes, Raalte
“Mijn ervaring met Hogenkamp Agrarische Coaching is dankzij de coaching van Angela Nijbroek erg prettig verlopen. Door haar duidelijke en gerichte vragen ben ik erg geholpen. Ik wist niet precies wat ik kon verwachten, maar ik ben door de gesprekken met Angela tot nieuwe inzichten gekomen, die mij verder hebben geholpen.”
Narda Bruijsten, Nederasselt
Erik Visscher (25) uit Staphorst is zelfstandig melkveehouder met 77 koeien, 40 stuks jongvee en 46 ha grond in gebruik. Vier jaar geleden startte hij met ondernemerscoaching, inmiddels ziet hij ‘zijn’ coach Paulien Hogenkamp 1x per jaar zo’n twee uurtjes. “Maar je kent elkaar nu en ik weet dat ik haar kan bellen als er wat mocht spelen. Dat voelt goed, hoewel ik moet zeggen: dat is tot nu toe nooit nodig geweest.”
Echt nodig was het ook daarvoor niet, maar nuttig was het wél, aldus Visscher. “Het is prettig om met iemand te kunnen praten die nergens belang bij heeft en wel weet hoe het werkt in onze sector. Ze stelt geen overbodige vragen en ze adviseert ook realistisch. Als ik rust wil in mijn hoofd, zal ik dat bijvoorbeeld hier op het bedrijf moeten vinden. Aan een advies om eens lekker twee weken op vakantie te gaan… tja… wat heb ik daaraan? Mijn coach weet wat er speelt, qua regelgeving, maar ook hoe het loopt met dingen als werkdruk of technisch.”
Visscher is nog jong; hij stapte op zijn 20e rechtstreeks van de HAS in Dronten in de maatschap met zijn grootouders en nam op zijn 24e het bedrijf over, en dat ook nog als vrijgezel. “Door de coaching ontwikkel je vooral je gevoel voor communicatie en je manier van denken over problemen en oplossingen. En we hebben het over balans houden: financieel en technisch, maar ook in het 24/7 altijd maar klaarstaan en nu de laatste tijd ook vooral weer met die druk van de regelgeving. Ik schaam me er niet voor dat ik daar een externe partij bij inschakel.”
Dat past ook naadloos bij zijn houding dat hij graag adviseurs om zich heen heeft die eerlijk hun mening durven geven. “Sparringpartners zijn altijd fijn. Uiteindelijk neem ik zelf alle beslissingen, en ga ik dus ook niet altijd mee in een advies. Maar ik vind het belangrijk dat ik wel andermans mening heb gehoord. Iedereen heeft zijn eigen blinde vlek. Zo’n coach kan daar doorheen prikken. Nieuwe mensen zien nieuwe dingen of zien zaken anders. Daar kun je alleen maar van groeien.” (bron: Agrio)”
Erik Visscher, Staphorst
“Tijdens een bedrijfsovername komt er veel op je af. Doe ik het wel goed? Wil ik het wel op deze manier? Wat als? In het overname-traject liep ik tegen muren op. Didi heeft mij geholpen om op een andere manier met elkaar te leren communiceren en hierbij op hetzelfde niveau te blijven. Door de sessies met Didi, waarbij ik tips mee kreeg om in de praktijk uit te voeren leerde ik dat je altijd in je eigen kracht moet staan en je niet moet laten lijden door wat een ander zegt. Blijf bij jezelf. “
Melkveehouder uit Holten (naam bekend bij Didi)
“Paulien hield me een spiegel voor, waardoor ik me bewust werd waar ik stond en van daaruit kon ik weer aan mezelf werken.”
André Platerink, Laren (gld)
“Ik heb tijdens de coaching bij Angela veel geleerd over mensen en hun gedrag. Ik voel me een stuk gelukkiger. Geweldloos communiceren is geweldig en helpt mij om te komen waar ik wil. Je gevoel bepaal je zelf door hoe je denkt. Het is heel fijn om zelf de regie te ervaren, over hoe je in het leven wil staan.”
Wouter Wijnhout, Wijhe
“Ongeveer een jaar geleden waren er nogal wat ontwikkelingen op mijn werk, waardoor ik ging twijfelen of ik wel op de juiste plek zat. Ik wist dat ze bij Hogenkamp Agrarische Coaching je ook kunnen begeleiden met een loopbaantraject en omdat ik al hele goede ervaringen had met Paulien heb ik haar weer benaderd. En zo ben ik via Paulien in contact gekomen met Didi. Didi heeft mij op een hele leuke en fijne manier geleerd, wie ik ben en wat er nu daadwerkelijk bij mij past, zonder te oordelen of pushen in een bepaalde richting.
1 juni begin ik met mijn nieuwe baan, tijdens het bekijken van vacatures wist ik veel beter wat er wel of niet bij mij past en omdat ik nogal een control freak ben durfde ik eerder ook niet de stap te zetten om iets vertrouwds op te geven. Maar doordat ik het loopbaantraject bij Didi heb gevolgd durf ik nu wel de stap te zetten en heb er alle vertrouwen in dat deze baan volledig bij mij past. Ook in het dagelijkse leven kan ik de tips en handvaten die ik van Didi heb gekregen gebruiken, ik weet veel beter waar ik voor sta, het is echt waardevol geweest.”
Francy van Overbeek, Best
“Na veel gesprekken met ons tweeën en ook met de kinderen, kwam steeds meer de vraag naar boven: gaan we nog wel door met ons bedrijf? Paar droge zomers gehad, regels die steeds veranderen, geen opvolger, machines die stuk gingen en/of aan vervanging toe waren, en allebei achter in de 50. Maar zomaar stoppen met alles en de koeien in de vrachtwagen op laten halen, daar moesten we eigenlijk ook niet aan denken.
We besloten om ons aan te melden bij Hogenkamp voor loopbaancoaching. Want ja, wat gaan we dan wel doen? Ons eerste gesprek was best moeilijk. Praten met een buitenstaander over stoppen, dat doet pijn. Toch heeft het ons geholpen om helder te krijgen wat en hoe we het wilden.
Het belangrijkste voor ons was, dat onze koeien een goede plek zouden krijgen. Dat was onze grootste zorg. We hebben bij onze handelaar in vertrouwen hiernaar geïnformeerd. Hij is voor ons op zoek gegaan en vond iemand, die wel zelf ook kenden. Onze koeien konden naar hun bedrijf en wij zijn hun jongvee op gaan fokken. Dat leek ons een goede oplossing. Geen last meer van alle regels, meer vrijheid en toch nog vee in de stal om voor te zorgen.
We zijn met elkaar in gesprek gegaan, van beide kanten onze wensen en ideeën kenbaar gemaakt aan elkaar. Geregeld met elkaar om tafel gezeten, elkaars bedrijf bekeken, want er komt heel veel bij kijken. We zagen het van beide kanten zitten.
De koeien zijn inmiddels op het andere bedrijf en hebben het prima naar hun zin. We zien ze nog geregeld en dat is superfijn. Met eigen ogen zien, hoe goed het met ze gaat, doet ons goed. Ze zijn zo dicht in de buurt dat we er lopend naar toe kunnen.
De pinken bij ons hebben het ook naar hun zin. Heel fijn om voor ze te zorgen, rammelende hekken te horen. Een super oplossing waar we heel blij mee zijn.“
Fam. Klein Geltink, Ruurlo
“Door problemen in familieverband, rondom de bedrijfsoverdracht, liepen wij vast. We hebben contact gezocht met Hogenkamp Agrarische Coaching (het lijkt een drempel, maar dat is het niet).
Paulien heeft naar ons geluisterd, heeft ons begeleid en ons in de spiegel laten kijken, waardoor wij de situatie weer onder controle hebben gekregen. De coaching was zeer professioneel en het was voor ons heel goed en fijn om dit traject te doorlopen. Ook naar de toekomst toe helpt het ons om met lastige situaties om te kunnen gaan. Bedankt Paulien!”
L. en W. te H.
“Ik heb alles goed op een rijtje kunnen zetten. Dat heeft veel rust gegeven in mijn hoofd. Ik raad dit zeker aan voor andere mensen. Het helpt je verder in je eigen ontwikkeling. Grote aanrader!”
Marit Bouw, Voorthuizen
“Paulien, jouw hulp van buitenaf was nodig en werkte verhelderend. Ik ben nu zes jaar verder, als ik terugkijk ben ik verbaasd welke grote stappen ik gemaakt heb. De boerderij getransformeerd naar een nieuw stabiel verdienmodel, een baan in de agrarische periferie. Samen met mijn gezin ben ik sterker dan ooit.”
Herbert Hargeerds, Markelo
“Na veel gesprekken met Paulien heb ik inzicht gekregen in wat voor mij belangrijk is. Ik kom zelf niet van boeren komaf, en dat gaf soms de nodige obstakels voor mij en mijn gezin. Het heeft mij rust gegeven dat niet alles moet, mijn grenzen en die van mijn gezin te kunnen bewaken. Ik durf nu te zeggen wat ik wil en kan ook achter die keuze staan. Hobbels op de weg zijn vaak niet zo groot als ik ze zag, dus kan ik beter relativeren. Nu zijn we bezig met een emigratie, dat kan ik goed overzien, zonder in paniek te raken als het niet loopt zoals verwacht. We gaan met goede moed en energie de toekomst tegemoet!”
Gerrianne Hobbelink, Wierden
“Als je 14 jaar in maatschap hebt gezeten, met maar één doel: je eigen melkveebedrijf. Dan is het emotioneel, maar ook fysiek behoorlijk ingrijpend om de beslissing te moeten nemen om te stoppen met melken en uit de maatschap te stappen. Onze erfcoach droeg de optie aan om met een coach van Hogenkamp te gaan praten. Als nuchtere, rationele Sallander sta je daar eerst wat sceptisch tegenover. We hebben hen toch opgezocht en Angela heeft ons met veel rust, begrip, raad en daad en een aandachtig luisterend oor bijgestaan, om al onze emoties te verwerken en onze gedachten op de rit te houden. Haar bodydrum-sessies waren een bijzondere, heilzame ervaring en een goede methode om alles te verwerken. Met haar hulp zijn we overeind gebleven in voor ons zeer roerige, emotionele tijden. Je moet het uiteindelijk als gezin zelf/samen doen, maar het is fijn en het sterkt je om het niet alleen te hoeven doen.”
Arjan en Anique Pakkert, Mariënheem
“En daar zit je dan, in je kantoor te puzzelen hoe je alle rekeningen weer betaald krijgt. De slechte prijzen in de varkenshouderij houden maar aan. En geen zicht op betere tijden. Met ook nog die hele negatieve sfeer in Den Haag over de agrarische sector. Je komt in een tunnelvisie en weet niet meer hoe je alles rond moet krijgen. Met in het achterhoofd ook de plannen waar je al een aantal jaren mee bezig bent: speenbiggen op stro realiseren. Maar ook hierbij ben je afhankelijk van Gemeente, Provincie en Den Haag. En dan weer dat financiële plaatje. Dan stort eigenlijk de wereld in waar je zo lang aan gewerkt hebt. Wij hebben relatief snel de hulp ingeroepen van Paulien. Deze drempel vonden we best hoog maar geen seconde spijt van gehad. En daardoor kon ik weer vrij snel de zaken op een rij krijgen en voor ons de juiste keuzes maken. We staan weer positief en zelfverzekerd in het leven en laten ons geluk niet bepalen door de situatie van ons bedrijf.”
Herrald en Hennie Klaassen, Coevorden
“Op een, voor ons gevoel, kruispunt in ons leven, kwamen we bij Paulien terecht. Wat doen we? Wel of niet verder met het bedrijf en hoe? In de eerste gesprekken kwam het bedrijf niet eens aan de orde, we hadden ons hoofd nog veel te vol om goed te kunnen nadenken, na een aantal moeilijke jaren. Paulien hield ons een spiegel voor, zette je aan het denken en daardoor werd ons hoofd leger. Na een half jaar hebben we het besluit genomen om vanwege gezondheidsredenen en gebrek aan opvolging te stoppen met melkvee. Een paar maanden later ging het melkvee weg. Het was een zeer moeilijke keuze, maar mede door de begeleiding van Paulien hadden we er een goed gevoel bij. Voor ieder die twijfelt over een coach, doe het! Het geeft je nieuwe inzichten, hulp en in ons geval veel minder stress en zorgen.”
Gerrit en Astrid Groener, Denekamp
“Via mijn werk had ik al een aantal keren de term agrarisch coach voorbij horen komen. De personen die ik er over sprak, gaven dan aan dat ze eigenlijk veel eerder contact hadden moeten opnemen met jullie. Die opmerkingen bleven op de achtergrond altijd wat in mijn gedachten sluimeren. Tot ik thuis ook tegen diverse zaken aan begon te lopen. In eerste instantie denk je “het lost zich vanzelf wel weer op”, wat vaak inderdaad ook wel gebeurt. Toen het vervolgens toch telkens weer terugkwam omdat het niet opgelost bleek te zijn, heb ik de stoute schoenen aangetrokken en contact opgenomen met Paulien. Paulien kan je als geen ander een spiegel voorhouden zonder te oordelen. In eerste instantie denk je niet dat je zelf onderdeel bent van de oorzaak, maar gaandeweg kom je erachter dat jouw handelen toch medebepalend is geweest bij het ontstaan van het probleem. Doordat je juist (te) veel bezig bent met de wensen en behoeften van anderen, cijfer je jezelf te veel weg. Hoe verhelderend is het als Paulien je na een coachingstraject kan laten inzien en ervaren hoe het anders kan. Ik denk nu meer vanuit mezelf, houd meer rekening met mezelf in mijn handelen en bij het nemen van beslissingen. Kortom: begin bij jezelf, je helpt er anderen ook mee!”
Carolien Werners, Ruinerwold
“Paulien, super bedankt voor de steun en coaching in tijden waarin alles onzeker voelde voor mij. Ik heb stapsgewijs mezelf weer gevonden en daar ga ik de rest van mijn leven van genieten. Angela, bedankt voor de coaching waarin mijn verdriet naast mijn persoonlijke ontwikkeling mocht staan. Bedankt!”
Anouk Pardijs, Zutphen
“In een hele nare periode in mijn leven heb ik meerdere coachingsgesprekken gehad. Ik vond het fijn dat er écht naar mij geluisterd werd. Mijn gedachten en wat er gebeurd was of nog zou komen mochten er zijn en werden gehoord. Hierdoor kon ik echt met mijn eigen proces bezig zijn. Angela hielp mij om mijn ervaringen om te zetten in bewuste keuzes, die ik maak en nog te maken heb. Ik ben erg geholpen door deze gesprekken. De aandachtige manier van luisteren van Angela was heel fijn. Bedankt!!”
Moniek
“In een langslepend conflict gaf ik, met de finish in zicht en moegestreden, de regie uit handen. Een grote fout, zo bleek: meteen gebeurden er dingen die ik niet wilde. Paulien gaf me inzicht, moed en handvatten om de touwtjes weer zelf in handen te nemen. Ook zaten er nog een paar oude monsters onder m’n bed die we ‘en passant’ nog even een lesje geleerd hebben. De monsters zijn nog niet verdwenen, maar ik weet nu wel hoe ze te benaderen en ze klein te houden.”
Ada Roozen, Laren (gld)
“Rennen, vliegen, doorgaan, maar vooral niet na hoeven denken over alles wat er gebeurd is. Klaar staan voor alles en iedereen, behalve voor mezelf. Na een aantal zeer verdrietige gebeurtenissen namen we het besluit om te gaan emigreren. Het stoppen van een bedrijf in Nederland, het opnieuw opstarten van een bedrijf in het buitenland, waar alles nieuw is, en in het begin alles echt niet van een leien dakje ging. Ondertussen het negeren van allerlei signalen die het lichaam aangeeft, ziek worden, buikklachten, schouder en rugklachten. En als je dan maar stug door blijft gaan en een lach op je gezicht houdt, dan zegt het lichaam vanzelf wel, ‘stop! Ik doe het niet meer’. Met een dikke burn-out tot gevolg.
Angela heeft me doen inzien dat ik mezelf op de eerste plaats mag zetten, want als ik niet voor mezelf zorg, kan ik ook niet goed voor een ander zorgen. Ze heeft me doen inzien dat ik ben wie ik ben, en ik zelf mijn grenzen aan mag geven, moet geven. Bij veel dingen die ik nu doe, al blijft dit een uitdaging, vraag ik me af, ‘doe ik dit voor een ander of voor mezelf? Doe ik dit voor een ander, word ik daar dan ook gelukkig van of niet? Waarom doe ik het dan, als ik er niet gelukkig van wordt?’ Angela heeft me doen inzien, dat ik ook mijn rust mag pakken, ik hoef niet continue aan het werk te zijn. Ik voel me zoveel beter nu. Ik heb meer balans in mijn leven en kan alles weer overzien”
Boerin uit Denemarken
“Door de coaching van Angela ben ik over veel drempels heen gekomen. De gesprekken hebben me aan het denken gezet om beter te kunnen handelen. Dank daarvoor.”
Caily ten Dam, Bentelo
“Als je door de bomen het bos niet meer ziet. Ik ben heel blij dat ik dit heb gedaan. Het geeft rust. Bedankt voor het luisteren en jullie ideeën!”
Gerald, Haaksbergen
“Ik ging in coaching om stagiaires goed te kunnen begeleiden en hen het gevoel te geven dat iedereen goed is, zoals hij of zij is. De coaching bracht mij ook inzicht in mijzelf en mijn eigen visie op de toekomst. Ik raad anderen aan om ook open te staan voor een gesprek, om je eigen visie helder te houden. Ik heb geleerd dat ik, door me te richten op datgene waar ik invloed op heb, tot weloverwogen keuzes kan komen. Ik heb genoten van onze gesprekken. Het is zeer prettig om jezelf beter te leren kennen.”
Nicole Scholten Linde, Hezingen
“Door privéomstandigheden in het gezin werd de communicatie tussen ons steeds moeilijker, tot er niet meer met elkaar werd gesproken. Onze adviseur stelde voor om in coaching te gaan bij Paulien Hogenkamp. Zij weet de juiste vragen te stellen en de spiegel voor te houden. Waardoor je weer met elkaar in gesprek komt en toch anders naar de dingen gaat kijken, wat niet altijd makkelijk is. Wij kunnen iedereen aanraden in coaching te gaan en niet te lang blijven rondlopen met problemen, want het lucht vreselijk op.”
Erik en Joey Lansink, Haaksbergen
“Ik had behoefte aan meer rust en minder stress voor mezelf. Didi heeft me handvatten gegeven hoe hiervoor te zorgen en de juiste keuzes voor mezelf te maken.”
Heike van Alphen, Boxtel
“Enkele jaren geleden liep ik tegen enkele knelpunten aan in de bedrijfsvoering die mij zwaar vielen. Ik had geen plezier meer in het ondernemen. Slecht slapen, piekeren en geen rust kunnen vinden, houd je niet lang vol. Samen met familie, vrienden en collega’s probeer je te zoeken waar dit aan ligt. Het heeft mij erg geholpen dat ik coach-gesprekken met Angela voerde. Samen keken we, stap voor stap, wat er eigenlijk aan de hand was. Door vragen te stellen en te bespreken hoe je in het leven staat, begeleidde Angela mij door deze lastige periode. Ik ben nog steeds (agrarisch) ondernemer, heb het bedrijf aangepast aan wat beter bij me past. De rust, het enthousiasme over nieuwe ideeën en de energie zijn terug. Maar tevens voel ik me weer in staat om problemen als uitdagingen te zien en nieuwsgierig te zijn naar het onbekende. Angela en collega’s van Hogenkamp Agrarische Coaching, bedankt voor jullie hulp.”
Chris Miltenburg, Wijk bij Duurstede
“Na jaren geleefd te hebben in een doordenderende achtbaan was ik mezelf kwijt geraakt. In de gesprekken met Paulien bleek dat ik te veel zocht en dat het antwoord eigenlijk niet zo moeilijk was. Stop met zoeken en begin bij de kern en dat ben ik zelf!”
Gijs Timmerman, De Krim
“Wij staan voor een grote verandering in de bedrijfsvoering maar ik merkte dat ik deze beslissing steeds maar niet durfde te nemen. Ongeveer een jaar geleden las ik een artikel over de struggels van een jonge boer die nergens meer plezier in had. Ik herkende mijzelf zo in zijn woorden dat het mij triggerde om dit verder uit te gaan zoeken. Ook ik had al een hele poos nergens plezier meer in en frustreerde mij over de dagelijkse gang van zaken. Na een reeks gesprekken weet ik weer waar ik gelukkig van word en waar ik energie van krijg. Een coach die het boerenleven snapt maakt dat ik mij begrepen voel. Ik werd niet alleen als jonge boer gezien, maar ook als persoon op zich. Blij ben ik dat ik het coachingstraject ben ingegaan, het bracht mij een andere kijk op het dagelijks leven en gaf mij weer energie. Ik voel mij weer klaar voor de toekomst en klaar om stappen te zetten.”
Marco Ogink, Lierderholthuis
“De coachgesprekken met Didi hebben er voor gezorgd dat ik weer in één lijn lig met mijzelf. Hierdoor durf ik nu weer keuzes in het bedrijf te maken, die in de agrarische sector niet vaak voorkomen, maar voor mij wel goed voelen. Ik hoef mijzelf niet langer te vergelijken met anderen. Als je wat wilt veranderen ben je zelf de enige die er wat aan kan doen.”
Nadine Stemerdink-Bongen, Aalten
“Naast mijn werk als zzp’er, heb ik in 2000 vol passie het varkensbedrijf overgenomen en uitgebreid. Dat ging mooi, totdat ik in 2012 een ongeluk kreeg, waardoor ik arbeidsongeschikt raakte. In 2016 kreeg ik ook nog gezondheidsklachten met de nieren en met mijn ogen. Zowel bij de bank als bij de arbeidsongeschiktheidsverzekering vond ik weinig tot geen gehoor. Ik heb verschillende therapeutische gesprekken gehad, maar daar voelde ik me niet begrepen, telkens weer kreeg ik het advies om leuke dingen te doen. Ik stond met de rug tegen de muur en kon zelf geen keuzes meer maken. Toen heb ik eind 2019 contact gezocht met Paulien. Met haar collega Angela Nijbroek heb ik vele goede gesprekken gehad. Op de boerderij is het me gelukt om met de varkens verder te gaan in een voergeldconstructie. Het heeft mij veel rust gebracht en ik kan weer positief naar de toekomst kijken. Angela, Bedankt!”
Richard Broenink, Geesteren (ov)
“Met meerdere generaties op één erf verliep bij ons niet altijd makkelijk. In het eerste telefoongesprek werd direct duidelijk dat wij daar niet als enige tegen aan lopen. Paulien heeft een ruime ervaring en breng dat op een luchtige wijze, zonder te denken in goed of fout. Met respect voor iedereen. Door de gesprekken werd duidelijk in welke vaste patronen je zit en hoe je daar zelf verandering in aan kunt brengen. Dit helpt om stappen in de goede richting te zetten.”
Jeanet Geelhoed en Bernhard Binnendijk, Witharen
“Na jaren samen gewerkt te hebben op de boerderij, met veel passie en liefde, is het moeilijk de stap te zetten om uit elkaar te gaan. Al ben je nog zo sterk, het gemis van het werk op de boerderij is groot. En dan komt er een moment dat je hulp zoekt, maar wie begrijpt je en wie begrijpt de agrarische mentaliteit? Al eerder had ik gehoord van Hogenkamp Agrarische Coaching, waar ik in contact gekomen ben met Angela. Zij luisterde naar me en hield een spiegel voor. Na een paar gesprekken kwam mijn leven in balans en heb ik het beter kunnen accepteren.”
Henriette Saarloos, Vlist (ZH)
“Tja, waar zal ik beginnen. Als ik terug kijk hadden we veel eerder hulp moeten inschakelen. Ik heb zelfs meerdere malen tegen mijn man gezegd: ‘Je zou wel een burn-out kunnen hebben.’ Dan had m’n man een moeilijk moment en had hij helemaal geen zin meer in de boerderij. Dat terwijl de boerderij z’n alles was, we hebben 18 jaar geleden het bedrijf immers verplaatst, zodat we boer konden zijn met toekomstperspectief. Ik vond die dipjes van mijn man erg lastig om mee om te gaan. Een dag later ging het wel weer beter, dus dan hadden we het er niet meer over. Hij is sowieso niet zo’n prater. Dus het werd steeds stiller, ook als ik vroeg wat er aan de hand was, kwam er niet heel veel uit.
In de zomer van 2020 heb ik de website van Paulien Hogenkamp opgezocht en samen met mijn man bekeken. Ook was er rond die tijd een webinar, dat hebben we samen bekeken. M’n man was het er over eens, dat het zo niet langer kon, dus we hebben een afspraak gemaakt met Paulien. De eerste afspraak zijn we samen gegaan. Paulien heeft een hele prettige persoonlijkheid, waardoor je vrij makkelijk praat, ook mijn man, die dus niet echt een prater is. Na afloop van het gesprek gaf ze aan dat mijn man de kenmerken had van een burn out en dat ze hem daar wel mee kon helpen.
De gesprekken daarna is mijn man alleen geweest, het was ruim een uur rijden, maar dat heeft hij er zeker voor overgehad. De gesprekken met Paulien hebben hem duidelijk gemaakt hoe hij over bepaalde dingen denkt en waarom. Ieder gesprek kwamen er bepaalde situaties ter sprake. Mijn man vertelde de situatie en hoe hij hierop had gereageerd. Paulien vroeg waarom hij reageerde zoals hij deed en hoe dit ook anders had gekund. Ook het feit dat hij af en toe dacht om de boerderij zelfs te verkopen en heel wat anders te gaan doen is met Paulien besproken. Thuis aan de keukentafel hebben we alle mogelijke opties van overstappen van melkvee, naar akkerbouw of vleesvee of zelfs stoppen met de boerderij besproken. Door dit goed met elkaar te bespreken werd duidelijk, dat dit niet de oplossing was, want het werken met de koeien en de afwisseling van werkzaamheden maakt het boeren juist zo mooi.
Door deze gesprekken en de juiste vragen van Paulien is mijn man er zich van bewust geworden, dat hij zelf de regie in handen moet en kán houden. En in de loop der tijd gaat hem dat steeds beter af. Hij komt weer voor zichzelf op en trekt zijn eigen plan. Ook is hij weer veel vrolijker en enthousiaster dan voorheen. Wel moet hij om zijn rust denken, maar dat lukt heel goed. Nu bijna een jaar na het eerste gesprek staan we voor een nieuwe uitdaging op ons bedrijf, waar we allebei enorm veel zin in hebben. Dit terwijl mijn man hier eerst behoorlijk tegenop zag.
Kortom, mocht je zelf niet helemaal lekker in je vel zitten of even niet weten welke kant je op wil met je bedrijf, dan is een aantal gesprekken met Paulien écht een aanrader!”
Ronnie en Hanneke, Oosterwolde (FR)
“Als melkveehouder ben ik tegen veel zaken aangelopen waar je als boer geen invloed op hebt, maar er zijn ook veel zaken waar je wel invloed op hebt.
In ons familiebedrijf hebben we beslissingen genomen waar ik eigenlijk niet achter stond. Persoonlijk heb ik altijd de druk gevoeld van het moeten en daardoor is mijn eigen ontwikkeling aan mij voorbij gegaan. De balans tussen werk en privé was zoek. Zaken die ik belangrijk vind heb ik aan de kant gezet voor het ‘belang van het bedrijf’ of voor het aanzien vanuit de omgeving. Nadat er ook veel veranderingen zijn doorgevoerd vanuit wetgeving en vanuit de bank hebben we financieel een moeilijke positie gekregen. Daardoor is de energie en het plezier van mijn passie weggeëbd.
Toen ik dat in de gaten kreeg, heb ik contact op genomen met Hogenkamp Agrarische Coaching. Angela heeft als coach mij een spiegel voorgehouden, waardoor ik me zelf en mijn gedrag beter leerde kennen. Dit heeft er bij mij toe geleid dat ik veel beter kan communiceren met mijn omgeving. Ik kan betere keuzes maken. Dit komt het plezier in werk en gezin, maar ook de financiële resultaten ten goede! En daarnaast is het gezelliger werken binnen ons familiebedrijf. Angela bedankt daarvoor!”
Melkveehouder uit Twente
“Ik heb vanuit verschillende bestuursrollen en mijn werk al veel boer(inn)en doorverwezen naar Paulien en haar team. Dat ik zelf ook wel eens coaching nodig had, was niet in mij opgekomen. Tot ik helemaal vastliep in de combinatie van pittige baan buiten de deur, werk op de boerderij thuis (waar een schepje bij bovenop kwam door ziekte van mijn partner) en het politieke werk als statenlid voor de provincie Overijssel. Ik was alleen nog maar aan het werk, had nergens plezier meer in en zat slecht in mijn vel. Wat ben ik blij dat ik toen een keer voor mijzelf heb gebeld naar Paulien. Ze heeft me in het coachingstraject helpen inzien dat je zelf verantwoordelijk bent voor de keuzes die je maakt, hoe moeilijk die ook zijn. Iets kan heel anders uitpakken dan je van te voren had verwacht. Maar desondanks kun je nog steeds zelf keuzes maken, dat moet je zelf doen en niet afhankelijk laten zijn van wat anderen voor of over je denken. De keuze om te stoppen in de politiek heeft mij heel veel rust gebracht. Ik heb weer tijd voor leuke dingen, doe mijn andere werk weer met veel plezier en zit weer goed in mijn vel, waardoor ik ook weer veel meer kan hebben.”
Karin van der Toorn, Wijhe
“In ons werk als accountant en belastingadviseur komen we dichtbij de persoonlijke omgeving van onze klanten. Al zijn de cijfers onze passie, in veel situaties worden we betrokken als vertrouwenspersoon van onze relaties. Vragen die op tafel komen bij conflicten tussen zakelijke partners, huwelijksproblemen, nalatenschappen etc..
Vaak kom je er in die situaties dan niet uit met elkaar. Veelal ook omdat je je onpartijdige positie wilt bewaken. Er zijn vaak tegenstrijdige belangen. Ik heb het als zeer prettig ervaren om dan je klant te kunnen wijzen op de specialistische kennis van Hogenkamp Agrarische Coaching. Meerdere relaties van ons kantoor spraken hun dank uit omdat ik ze wees op de kundige begeleiding door de specialisten van deze praktijk. “Daar werken echte professionals” zo appte mij een klant.”
Harry Huisjes, Klantbeheerder Alfa Accountants
“Het zwierf al langer door mijn gedachten Paulien eens te bellen. Ik had haar een aantal jaren geleden ontmoet tijdens een avond van een studiegroep waar ik bij zit. Een gesprek met haar was in mijn hoofd blijven hangen. Ik vond mij zelf verbaal niet sterk genoeg en was achteraf gezien uitgeput. Wij hebben een groot bedrijf met meerdere bedrijfstakken. Daardoor kwam ik al vroeg alleen voor de melkveehouderij te staan. Door mijn onzekerheid sprak ik mij niet altijd uit, ook al was ik het ergens niet mee eens. Tot op een avond de bom barstte en ik vertrok. Iets wat niemand, ook ik niet, had verwacht. Waar je dan in komt is een emotionele achtbaan. Na een dag of 2 thuis zitten, heb ik contact gezocht met Paulien. De eerste keer dat ik bij haar was, zei ze volmondig “o, dit komt wel weer goed”, terwijl ik het voornemen had, om nooit meer terug te gaan.
Doordat zij er naar kijkt zonder mening, leerde ik me zelf kennen en daardoor kreeg ik in beeld, waar mijn angsten zitten. Ik was bang om er tegen in te gaan en was constant aan het beredeneren: “Wat zal de ander er van vinden, als ik links af ga in plaats van rechtdoor of als ik eens een dag vrij wil. Alles om discussie te voorkomen. Het heeft mijn ogen geopend, het is soms nog wel eens lastig, maar nu ik weet, hoe het ook kan, pak ik toch door en laat ik me niet meer sturen door angst of anderen. Ik voel me nu weer topfit, moet ik zeggen. Ik heb weer de energie om door te pakken, zowel thuis als op het werk. Ik heb weer plezier in alles en raak de energie niet meer kwijt aan ‘malen’ en beren op de weg.
Dus sta je zelf voor de keuze wel of geen coaching, schaam je niet en doe het. Je knapt er van op en je krijgt weer ruimte in je hoofd. Ik zal Paulien eens in de zoveel tijd toch blijven bezoeken. Gewoon eens even van je af praten en sparren over van alles.”
Wiljan ten Hove, Kamperveen
“Ongeveer een jaar geleden had ik nergens meer plezier in. Ik was vaak chagrijnig en ik had helemaal geen zin meer om het bedrijf van mijn ouders over te nemen. Verkoop de boel maar dacht ik dan neem ik een kantoorbaan. Lekker vrij in het weekend en geen zorgen meer aan m’n hoofd. Met deze houding frustreerde ik niet alleen mezelf, ook de mensen om mij heen en de dagelijkse gang van zaken op ons melkveebedrijf. Thuis zijn we open over hoe we ons voelen en kunnen we makkelijk praten. Toch kwam ik er thuis aan de keukentafel niet uit. Mijn ouders stelden voor eens met iemand anders te gaan praten om uit de bubbel te komen.
Een dag later had ik Paulien Hogenkamp aan de telefoon en legde mijn probleem uit. Ik verwachtte natuurlijk niet dat na een middagje praten alles ineens helemaal goed was. Maar na een aantal gesprekken begon ik mijzelf steeds beter te begrijpen. Wat wil ik, wat kan ik goed en wat doe ik graag. Ergens diep van binnen wist ik dat heel goed. Ik wist altijd al precies wat ik wilde. Daar was nooit een speld tussen te krijgen. Ik was het alleen een beetje vergeten. Met een vol hoofd lukte het mij niet meer eruit te krijgen waarom ik het bedrijf over wilde nemen. Met kleine stappen kreeg ik mijn hoofd weer wat leger en lukte het om terug te halen wat zo diep weggestopt zat. En nee, dat gaat niet van de ene op de andere dag. Ik ben nu een jaar verder en heb het vizier weer op vooruit. Ik weet weer ouderwets wat ik wil en heb acties ondernomen om te zorgen dat ik de dingen doe die ik leuk vind en waar ik voldoening uit haal.
Achteraf gezien vind ik het wel gek dat ik dit niet standaard elk half jaar doe. Even praten over mezelf met iemand buiten mijn eigen kring. Elk bedrijf geeft geld uit aan studie en ontwikkeling. Maar dat is niet zo gangbaar bij agrarische bedrijven. Best gek. Zeker de laatste jaren is mentale gezondheid van boeren een onderwerp waar steeds vaker aandacht voor is.
Dit gaat dan vaak over de boeren van bedrijven die willen stoppen – in de media aangeduid als de ‘oudere’ boer. Ik denk dat de bedrijfsopvolgers een onderbelichte groep is. Naast dat deze groep voor een grote stap in zijn of haar leven staat, gaat het niet meer alleen over het financiële deel. Er is ook nog een maatschappij, die van alles van ons verlangt. Onberekenbare politiek, stikstof en noem het maar op. Tja dan kan het gebeuren dat, net als bij mij, de boel een keer vastloopt. Reflecteren of van je af praten is dan wel zo gezond.”
Christian Muilerman, Deventer
“Ik wist heel goed welke werkzaamheden ik leuk vond en wat ik graag terug zou zien in een volgende baan. Toch kon ik geen besluit maken, en dat resulteerde er in dat ik nooit actie ondernam. Ik ben dit traject ingegaan met coach Didi Stoltenberg. Tijdens het traject met Didi werd mij duidelijk, dingen anders te benaderen. Niet alleen kijken naar wat ik leuk vind, maar nadenken wat ik belangrijke normen en waarden, maar ook voorwaarden vind in een baan. We hebben aan het eind van het traject doelen gesteld, maar al voor de eerste deadline verstreken was, kwam er een vacature op mijn pad. Dit is een geheel nieuwe uitdaging voor mij, maar past wel heel goed bij mij. Het resultaat van het loopbaantraject is dat ik binnen een half jaar na het eerste gesprek met Didi vandaag mijn laatste werkdag heb bij de huidige werkgever en maandag vol frisse zin een nieuwe uitdaging aan ga!”
Jesper Alferink – Laren
In 2019 ben ik gestopt met mijn melkveebedrijf. Er waren meerdere redenen voor mij om te stoppen. Het overlijden van mijn vader, waar ik de boerderij altijd samen mee gerund heb, heb ik ervaren als een grote klap. Mijn plezier in het boeren verdween. Fysiek kon ik het wel aan, maar ik miste mijn sparringpartner. Het bedrijf vroeg de nodige renovatie en vervanging. Financieel zou dit een grote investering worden. Daar bovenop de steeds strengere regels en zoals het nu lijkt geen opvolger. Ik was bang om in een zwart gat te vallen en belde daarom met Hogenkamp Agrarische Coaching. Ik voelde me nuchter genoeg, maar het blijft een enorme stap. Het vertrek van het vee viel moeilijk. Dankzij de coaching leerde ik er mee omgaan. Angela luisterde naar mijn verhaal. Ik praat makkelijk en dan is het zo fijn dat er iemand oprecht luistert. Ze hield me een spiegel voor, waardoor ik me zelf beter leerde kennen. Ik heb ook veel steun gehad van enkele buurmannen. Voor mij werkte het goed dat ik de tijd heb genomen voor het hele proces en me niet gelijk op ander werk heb gestort. Totdat ik weer de behoefte ging voelen om naar een doel toe te werken: rosékalveren en melkmonsternemer. Ik ben nu met veel boeren in contact en dat vind ik erg mooi. Ik sta weer open voor de toekomst. Ik ben blij dat ik Hogenkamp Agrarische Coaching heb ingeschakeld. Ze zijn onafhankelijk en weten hoe het reilt en zeilt op een agrarisch bedrijf.
Jan Kleijn Winkel, Ruurlo
“Ook ik heb Hogenkamp Agrarische Coaching bezocht. Waarom? Omdat ik in een sector werk, waarin de ontwikkelingen wel heel snel gaan en er veel beslissingen genomen moeten worden. Tegelijkertijd wilde ik ook graag iedereen te vriend houden en dat gaat niet altijd samen. Ik kon aan mezelf merken dat ik dit steeds lastiger begon te vinden, zaken ging uitstellen en in rondjes bleef denken. Dat moet je niet doen, je weet het wel, wilt het ook niet, maar het gebeurt langzamerhand toch. Er werd mij een spiegel voorgehouden; je licht een situatie toe en dan wordt die uitgediept en op alle vragen die je krijgt, geef je zelf ook al bijna het antwoord! ‘Je weet het wel, maar waarom doe je het dan niet?’ Werd mij dan gevraagd. En dat klopt ook, je denkt dat veel dingen zich vanzelf wel oplossen, gebeurt ook wel, maar dan niet op de manier die je zelf het liefst ziet. Wees daarom vriendelijk, maar wel helder en duidelijk naar de mensen om je heen, maar wees ook zeker van jezelf. Je wilt niemand kwetsen, maar met een helder en duidelijk antwoord doe je dat ook niet, eigenlijk is dat wel heel prettig voor iedereen.”
Gerrit Dubbelink, Ambt Delden
“Na het besluit om te stoppen met het melkvee kwam er een storm van reacties los in mijn omgeving en werd me vaak gevraagd waarom juist wij stoppen. We hadden immers de laatste jaren niet stil gezeten en een mooi bedrijf op weten te bouwen. Hier kon ik niet goed mee omgaan, vooral dat onbegrip was iets waar ik me geen raad mee wist. De gesprekken met Paulien hebben me geholpen om in te zien dat ik op al die vragen geen antwoord hoefde te hebben. Ik ben niet verantwoordelijk voor wat een ander hier van denkt, dit brengt me niks. Het is immers een besluit dat we weloverwogen genomen hebben en daarover hoef ik geen verantwoording af te leggen naar die ander. Dit inzicht was precies wat ik nodig had. Ik ga nu een loopbaancoaching-traject met Didi in en ben erg benieuwd wat dit me brengt.”
Ronnie Langkamp, Mariënheem
“Na heel lang wikken en wegen, belde ik Paulien op. Er was mij al meerdere malen geadviseerd eens met haar te praten, maar de eerste stap zetten viel niet mee. Toen ik de eerste keer daar was, merkte ik al snel hoe fijn het is je verhaal te vertellen zonder dat iemand er wat vindt. Na een moeilijke periode privé en op de boerderij en veel veranderingen richting de toekomst, was het moeilijk om de boel op een rijtje te houden. Door hierover te praten en de tijd vorderde werd het steeds duidelijker en beter te handelen hoe de toekomst er verder uit zou komen te zien. Nu dit vorm heeft gekregen, heb ik veel meer energie en weer zin in het werk op de boerderij. Achteraf had ik dit veel eerder moeten doen, mij heeft het flink geholpen.”
Derk de Weerd, Drijber
Na toch al wat jaren van twijfel of ik wel door wilde gaan als boer, besloot ik het gesprek met Paulien aan te gaan. Ik bleef maar hopen dat anderen de keuzes voor mij zouden maken. Paulien leerde me om zelf beslissingen te nemen. Ik ben inmiddels gestopt met het bedrijf en heb een andere baan gevonden. Het was een moeilijke beslissing, maar wat ben ik blij dat ik de beslissing uiteindelijk zelf heb genomen. Het voelt goed, dat ik nu zelf de regie voel over te maken keuzes.
Arjan Krijgsman, Markelo
De vraag: “Wat is jullie droom voor de toekomst?” van Leo Rouhof van DLV, deed ons beseffen dat we absoluut niet op één lijn zaten. Dat was het moment dat Paulien moest komen. Wat zijn we achteraf bij dat we deze stap hebben gemaakt. We waren onbewust geestelijk ver van elkaar verwijderd geraakt. Paulien stelde de vraag: “Wat doen jullie écht met z’n tweeën?” We moesten het antwoord schuldig blijven. Dinant werd volledig opgeslokt door het bedrijf en ik zag alles door de vingers, door me zelf weg te cijferen. Maar, ik kon dit niet meer volhouden en wilde op deze manier niet meer verder. We hebben van Paulien geleerd om echt voor ons zelf op te komen en uit te spreken wat we zelf willen. Ondertussen hebben we onze boerderij verkocht aan de gemeente. Te zijner tijd zal op deze plek de maatschap met de broer van Dinant ontbonden worden en gaan Dinant en ik op zoek naar een eigen locatie. We zijn veel dichter bij elkaar gekomen en we zien onze toekomst zonnig tegemoet.
Dinant en Anita ter Keurs, Rijssen
Na een heel aantal jaren alle ballen in de lucht gehouden te hebben merkte ik dat de energie op was. Drie kleine kinderen, een baan, een bedrijf waarbij de nodige tegenslagen waren, overlijden van mijn schoonvader, het eiste zijn tol. Ik merkte aan mijzelf dat ik dit afreageerde op mijn gezin en het plezier langzaamaan aan het verdwijnen was. Gelukkig kon ik meteen terecht bij Angela en heeft ze mij inzicht gegeven en me geholpen de regie weer terug te krijgen door heel praktisch mee te denken in ‘wat heb ik nodig om mijn batterij weer bij te laden’. Ik kwam erachter dat juist de dingen die ik niet meer deed, omdat ik geen energie meer had, nodig waren om weer energie te krijgen
Marije Lipman, Laren (gld.)
“Dat heb ik niet nodig”, mijn zus wees mij op Hogenkamp Agrarische Coaching. Want ik dacht dat er nog voldoende mogelijkheden zouden zijn om ons melkveebedrijf door de fosfaatperikelen heen te kunnen trekken. Nu is een sterke eigen mening op zich niet verkeerd, maar omdat ik toch niet al te eigenwijs wilde zijn heb ik dan toch maar (na een week of vier) gebeld. Nooit gedacht dat we 3 jaar lang geregeld contact zouden hebben met Angela! “Hoe gaat het met jullie” vroeg ze, waarop je eerst antwoord; wel goed. “Dan heb je mij niet nodig” zei ze. Gevolgd door, “maar hoe gaat het echt met jou?” Ja, nou, dat kon wel beter. Je bent hele dagen druk met oplossen van problemen en zoeken naar verbeteringen en in je hoofd maalt het maar door. Je betrapt je zelf erop dat je over hetzelfde probleem en met diezelfde oplossing meerdere keren “rondjes denkt”, zonder ook maar een stap verder te komen. Angela wist, door de juiste vragen, stukje bij beetje helderheid te krijgen in meerdere vragen. Zoals; wat wil je, kun je, doe je en wat zijn de mogelijkheden, waar heb je invloed op? Met mijn vrouw, gezin, ouders en familie ook veel gesproken en gaande weg neem je besluiten… mede daardoor hebben we de weloverwogen keuze gemaakt om ons prachtige bedrijf te verkopen en aan een nieuw hoofdstuk van ons leven te beginnen.
In mijn hart ben ik nog steeds boer maar zonder de druk van de bank en overheid kan ik nu genieten van de vele mogelijkheden die er voor ons liggen. Gezond en met “de kop erbij kunnen houden” fiets ik regelmatig door het Twentse land en kan dan genieten van de lucht van koeien, vers bemest land en drogend gras. Het is heel anders, maar eerst moet je een deur achter je dicht trekken, voordat je een nieuwe deur kunt openen. Ontzettend veel gesproken en geleerd met elkaar. Angela, bedankt voor je coaching!”
Barry Hommers, Wierden
Door een project van de gemeente Berkelland ben ik in contact gekomen met Angela Nijbroek van Hogenkamp Agrarische Coaching. In het eerste gesprek had ik echter geen idee wat me exact te wachten stond. Het was een kennismaking maar ook gelijk een emotioneel pittig gesprek. Ik had destijds nog het melkveebedrijf samen met mijn vader, die net te horen had gekregen dat hij ernstig ziek was. Ik merkte al snel dat er sprake was van kennis en knowhow bij Angela waardoor ik alles wat de laatste jaren gebeurd was zowel zakelijk als privé kon bespreken. Er hebben vervolgens nog meerdere gesprekken plaats gevonden en er werd er een DISC-rapportage gemaakt. Het gaf mij een enorm inzicht in mijzelf en hoe daar het beste mee om te gaan. Mijn vader is inmiddels helaas overleden. Gedurende de periode na zijn overlijden werd ik van bedrijfsopvolger ineens het bedrijfshoofd en de man in het voorhuis. De gesprekken die ik toen met Angela heb gevoerd gaven mij “ruimte” in mijn hoofd en ik kreeg handvatten hoe ik bepaalde zaken die ik lastig vond het beste aan kon pakken. Angela bedankt.
Gerco Esselink, Rekken (gld)
Misschien nog niet vandaag, Misschien nog niet morgen, Maar alles komt goed.” Deze quote is van toepassing op onze situatie waarin we ongewild terecht kwamen. We hadden er alles aan gedaan om op onze boerderij te kunnen blijven werken en wonen. Toen het steeds moeilijker werd, attendeerde erfcoach Agnes Mentink ons op de mogelijkheid om gecoacht te worden door Hogenkamp Agrarische Coaching. Aan de keukentafel zijn heel wat moeilijkheden besproken en ja, ook heel wat traantjes gelaten. Wat een opluchting om alle frustraties te kunnen delen met iemand die er zonder mening tegenaan kijkt. We dachten dat er geen uitweg meer zou zijn en dat met het beëindigen van de boerderij er geen mooie toekomst meer in het verschiet zou liggen. Natuurlijk: we hebben elkaar nog en zijn gezond, maar ons levenswerk en doel was verwoest. Na enkele gesprekken werd overal al anders tegenaan gekeken en de moed herpakt om door te gaan en de toekomst anders in te vullen.” Dank je wel Angela.
Tegen een ieder die denkt: “We kunnen het allemaal zelf wel oplossen”, dat is wat wij ook dachten. Maar het is zo fijn om je zorgen te kunnen delen en gehoord te worden, zodat je tegenslag weer om kunt zetten in mogelijkheden.
Varkenshouder uit Twente
‘Hoe gaat het straks bij jullie verder? Wie blijft er op de boerderij wonen? En blijven jullie koeien melken? Ook mensen in onze omgeving hadden natuurlijk al lang gezien dat er bij ons thuis keuzes gemaakt moesten worden. En inderdaad, een kleinschalig melkveebedrijf met nog geen 30 melkkoeien en een kleine toeristische neventak, dat wordt een uitdaging om daar een toekomstbestendig bestaan uit te halen. Om antwoord te krijgen op deze vragen is het belangrijk om er als familie goed over te praten. En hoewel we als agrarische tukkers als nuchter bekend staan, valt dat praten onderling niet altijd mee. Aanvankelijk begeleidden de erfcoaches van Eeckhof onze gesprekken in het kader van het project Toekomstgerichte Erven van de Provincie Overijssel. Gelukkig voelden zij ook aan dat dit binnen ons gezin niet altijd even soepel verliep. Precies op het goede moment werden we daarom in contact gebracht met Hogenkamp Agrarische coaching. De gesprekken zorgden ervoor dat de onderlinge communicatie niet is vastgelopen en dat er heel goed begrepen werd dat de emotionele kant van het traject minstens zo zwaar meetelt als de financiële. We hebben als familie dan ook veel baat gehad bij deze begeleiding en zijn dankbaar dat er erfcoaches en Hogenkamp Agrarische Coaching samenwerken in deze lastige trajecten.”
Familie ter Bekke, Hengelo
Via een keukentafelgesprek, aangeboden door de gemeente, zijn wij in contact gekomen met Hogenkamp Agrarische Coaching. We hebben intensief over de toekomstige mogelijkheden voor ons pluimveebedrijf en over onszelf persoonlijk gesproken. Willen we nog een aantal jaren doorgaan of nu alvast een andere wending aan ons leven geven; niet langer continu gebonden aan het bedrijf dat wij hebben opgebouwd. We hebben de mogelijkheden die er voor ons bedrijf zijn de revue laten passeren. Kan verhuur of verkoop een optie zijn of gaan we op zoek naar een externe bedrijfsopvolger? Er werden kritische vragen gesteld en we werden gemotiveerd om concreet te worden in het beslissingsproces. We hebben de samenwerking als erg positief ervaren.
Jos Baak, Beltrum
Het gevoel om met de rug tegen de muur te staan, was vreselijk. Iedereen wilde wel adviseren, maar de eindverantwoordelijkheid en keuzes lagen bij ons. Technisch draaiden we top, maar achter de schermen begon het zowel financieel als persoonlijk te schuren. Gebrek aan zakelijk inzicht bij ons en een netwerk wat zich niet aan afspraken hield, haalde het plezier uit het boerenbestaan. Het deed ons tien jaar terug al overwegen om er een punt achter te zetten, maar de werkelijke stap lukte ons niet. Uiteindelijk was de maat vol en kwam er een bord in de tuin. Een jaar later was de kogel door de kerk en vertrokken we met ons gezin van de boerderij. Ik begon direct aan een baan in de buitendienst. Het stond me zo tegen allemaal, dat ik thuis kwam te zitten. Niets om handen, zoveel mee gemaakt en totaal opgebrand. Wat is dat slecht voor een mens! Het lukte niet meer. Toen werd mij gewezen op Paulien Hogenkamp. Toch nog weer maanden gewacht, met lood in de schoenen gebeld en een afspraak gemaakt. Wat had ze veel voor ons kunnen betekenen in de afgelopen 15 jaar. Paulien stelt alleen maar vragen en laat je dus zelf benoemen waar het knelt. De hele film kwam weer langs en werd in de goede volgorde gezet. Ik heb alleen en samen met mijn vrouw gesprekken gevoerd. We hebben er veel aan gehad en weten nu dat het niet raar is om te praten met een coach. Ook in de toekomst blijf ik af en toe een gesprek inplannen, want ik wil me nooit meer zo onmachtig voelen als in de afgelopen 15 jaar.
Wilfried Eijsink Dalerveen
Het overlijden van Paul, mijn man, kwam als donderslag bij heldere hemel, sloeg in als een bom en zette mijn hele leven op zijn kop. Samen met mijn drie kinderen bleef ik achter met twee boerderijen, heel veel vragen en zorgen, maar bovenal een enorme leegte en gemis, gepaard gaande met héél veel verdriet. Voor mij stond de wereld stil. De praktijk was echter anders. Deze raasde door en walste over mij heen. Ik was beland in een zakelijke, harde wereld van regeltjes en wetgeving. Ruimte voor rouw was er niet. Samen met veel goede en lieve mensen gingen de schouders eronder. De boerderij kwam er bovenop. Zelf was ik ten einde raad, moe gestreden en emotioneel een wrak. Ik was op zoek naar hulp van buitenaf, iemand die weet hoe het boerenleven in elkaar steekt en die zich in het boerenleven kon verplaatsen. Eerdere hulpverleners zeiden dat ik het rustig aan moest doen, maar HOE DAN!!!! Dit was het moment dat Paulien in beeld kwam. Zij heeft mij beetje bij beetje laten zien, dat het anders kan en moest.
De eerste bezoekjes waren een verademing. Iemand luisterde naar mijn verhaal, zonder meteen in oplossingen te denken en met acties te komen. In de vervolg gesprekken zijn we samen op zoek gegaan naar nieuwe kansen en mogelijkheden. Er kwam ruimte in mijn hoofd en ik durfde weer iets verder te kijken. Dit waren voor mij hele lastige gesprekken. Regelmatig werd ik geconfronteerd met mijn eigen gedachte, dat het niet anders kon. Paulien hield mij dan een spiegel voor. Zij stelde mij vragen en gaf me handvatten hoe om te gaan met tegenslag en verdriet. Wat ik meeneem uit al deze gesprekken zijn de vragen: ‘Moet ik dat doen?’ ‘Moet het nu?’ En de belangrijkste vraag, ‘wat wil ik?’
Ik durf weer vooruit te denken. Er is ruimte in mijn hoofd gekomen. Mijn beeld naar de toekomst toe is helder en realistisch met dank aan Paulien, die mij uit die put van ellende heeft getrokken. Zij heeft mij in laten zien dat er altijd mogelijkheden zijn en dat er altijd keuzes zijn. Geen keuze is ook een keuze! Je zorgen uitspreken en delen. Men zegt niet voor niets, gedeelde smart is halve smart. Samenvattend was het zeker niet gemakkelijk om deze stap te zetten en de gesprekken te voeren. Maar het heeft me letterlijk heel veel lucht gegeven. Soms is er toch weer even een moment, een gevoel van verzanden en afglijden. Dan pak ik effe ‘Paulien’ erbij. Met haar wijsheden en haar vragen.
Ik wil afsluiten met de tekst op de voorkant van een kaartje, welke ik kreeg van Hogenkamp Agrarische Coaching tijdens de coronatijd. ‘Niet omdat het moet, maar omdat het kan!’ Dank je wel voor alles, Paulien!
Marianne ten Have, Groenlo
Ik belde Paulien omdat ik mijn bedrijf had verkocht, en ik niet wist wat voor werk ik anders dan de boerderij zou kunnen en leuk zou vinden. Ik was immers al sinds mijn geboorte bezig met de boerderij! Ik heb hele mooie tijden gehad, eerst in maatschap met mijn ouders, daarna het bedrijf, samen met mijn vriendin, overgenomen. Maar toch kreeg ik steeds meer een benauwend gevoel, ik begon er serieus over na te denken of ik dit nog wel wilde. We praatten er wel over, maar steeds was de conclusie dat het leuke nog opwoog tegen het niet leuke. Dan koop je eens een keer een nieuwe machine of ik bouwde een nieuwe schuur, daar krijg je allemaal heel veel energie van.
Tóch kom je na verloop van tijd weer op het punt, dat je weer in je hoofd gaat malen! En toen hebben we het besluit genomen om de hele boerderij inclusief woning te verkopen. Dit ging allemaal redelijk vlot. Toen kwam de gedachte ‘wat ga ik doen?’ Daarvoor belde ik met Paulien, zij vroeg mij of ik alleen over de toekomst wilde praten, of misschien ook nog over het verleden? Die vraag zag ik niet helemaal aankomen, maar ik besloot om ook over het verleden te praten. Hier was ik erg blij mee, want ze heeft me vrij snel en overtuigend in laten zien dat ik goed en positief in het leven sta, en dat ik wel om kan gaan met alles wat er op mijn pad komt. Oók, wat betreft werk of een doel in mijn leven. Ze heeft me net dat extra zetje gegeven.
Akkerbouwer Flevoland
Na een onstuimige groei in de afgelopen vijf jaar ben ik bijna verzopen in ons eigen succes. Werk, meer werk, nog veel meer werk… Verkoop, meer verkoop, nog meer verkoop. Bedrijfseconomisch gezien perfect, maar eigenlijk niet meer vol te houden naast het ‘gewone leven en een jong gezin’. Als een ander zei naar een soortgelijke hulp te gaan, dacht en zei ik altijd ‘dat is toch iets waar ik nooit behoefte aan zal hebben’. Maar doordat ik door verschillende klanten er meermaals op gewezen werd, dat ik wel erg afwezig klonk en niet erg veel plezier meer leek te hebben, werd ik me ervan bewust dat er toch wel wat aan de hand was en dit niet meer langer zo kon. Maar wat is er dan aan de hand? Waar doe ik het toch allemaal voor? Een goed lopend gezond bedrijf, een mooi gezin, veel kennissen en vrienden en een leuke klanten kring.
Op advies van een klant heb ik na veel twijfelen met zweet in de handen toch maar gebeld. Na enkele gesprekken kwamen er diverse onderwerpen op tafel waar ik normaal eigenlijk niet zo over praat. Gesprekken op een ongedwongen maar toch zakelijke manier. Er werd veel duidelijk voor mijzelf. Dingen vielen weer op hun plaats en het was toch allemaal niet zo moeilijk en zwaar als ikzelf was gaan denken, gelukkig. Nu, enkele maanden later besef ik mij steeds meer hoe belangrijk deze gesprekken voor mij zijn geweest. Enkele van de aangereikte handvatten komen soms zo even weer voorbij in situaties die zich in zowel privé als zakelijk voordoen. Paulien, bedankt voor jouw ondersteuning en coaching van het afgelopen jaar. Ondanks dat ik geen agrariër ben, ben ik als ‘interessante bijvangst’ door jouw agrarische coaching weer helemaal klaar voor de komende jaren!
Christian Hullegie, Heino
Soms kun je er niet meer onderuit en heb je hulp nodig. In het begin van de periode waarin het zowel privé als in het bedrijf tegenzat, dacht ik: ‘schouders eronder en er tegen aan, het komt wel goed’. Maar dat kwam het niet. Er mee door blijven lopen en de problemen voor mezelf houden loste niets op. Omdat ik Paulien goed kende en haar vertrouwde ben ik een coachingstraject gestart bij haar. Het was niet altijd makkelijk en soms best confronterend, maar door het delen van mijn gedachten en problemen kon ik uiteindelijk verder. Ik heb de gesprekken met Paulien altijd als heel waardevol ervaren en het heeft mij enorm geholpen om mijn gedachten weer op een rij te krijgen. Er weer vol gas tegenaan, tijd maken om te genieten en op tijd ‘hulp’ vragen, dat is gewoon beter.
Mark Steentjes, Etten
“Na een periode van misschien wel iets te veel verandering in een korte tijd. Het huis uit, een deeltijd opleiding en een nieuwe baan die na een half jaar niet bracht wat ik er van verwachtte kwam ik hierna zoveel over mijn loopbaan aan het na denken dat ik niet wist waar het op aan moest. En, hoe nu verder? Hulp zoeken? Bij iemand waar ik dan moet uit gaan leggen hoe het agrarische werk in elkaar zit, en die het vervolgens ook nog niet snapt, zag ik echt niet zitten.
Eind 2019 ben ik via de Ervencoaches Hof van Twente in contact gekomen met Paulien Hogenkamp. Gelukkig, iemand die mij verstond en na een aantal gesprekken heeft dit ertoe geleid dat ik makkelijker beslissingen neem en me minder laat leiden door wat anderen vinden of denken. Ook heb ik een beter beeld over wat ik leuk vind en waar ik plezier uit haal. Inmiddels ben ik gestart als zzp’er, een eigen onderneming wat ik altijd graag wilde en werk waar ik weer blij van word!
Bedankt!”
Rob Bebseler, Bentelo
“Soms heb je hulp nodig.
2018 was voor mij een jaar om snel te vergeten. Het hele jaar door veel ziekenhuisbezoeken. Op het gebied van gezondheid had ik veel in moeten leveren en dan ook nog een nare ervaring op het werk. Vooral dit laatste kon ik niet loslaten. Het werd me af en toe iets te veel en kreeg het niet meer uit mijn hoofd. Ik ben zelf geen boer maar wel al mijn gehele leven werkzaam in de agrarische sector. Paulien gaf al een aantal jaren training op kantoor, waardoor de stap naar haar toe wat makkelijker werd. Zij kent de agrarische sector en weet wat er speelt. Na het eerste gesprek kreeg ik meteen het gevoel dat ik hier op de juiste plek zat om over de gebeurtenissen te praten.
De gesprekken met Paulien liepen verder goed en ik voelde me ook weer een stuk beter, maar toch blokkeerde er iets in mijn hoofd. Zij gaf aan dat collega Angela mij misschien beter zou kunnen helpen. Ook bij Angela voelde ik me meteen op mijn gemak en begrepen. Angela heeft door haar manier van therapie mijn hersenen weer ge-reset. Al de emoties die ik had opgekropt in de afgelopen jaren kon ik hierdoor loslaten. Mijn vertrouwen kwam weer terug, waardoor ik nu makkelijker alles los kan laten en weer kan genieten van het leven. Soms gebeuren er dingen in je leven waar je geen grip op hebt, waardoor je effe hulp nodig hebt om er uit te komen. Angela en Paulien, bedankt voor jullie hulp.”
Bart
“Tja, daar zit je dan, je broer heeft een jaar ervoor een eind aan z’n leven gemaakt en je bent een heel jaar druk geweest met een complete renovatie van de ligboxenstal, alles is klaar en ik was ook klaar. Ik wist niet meer wat ik moest doen en kwam nergens meer klaar mee. Ben naar de huisarts gegaan en deze verwees me naar een begeleider die me vertelde dat ik een burn-out had en dat ik moest proberen andere dingen te gaan doen, maar dit werkte niet echt.
Via bekenden kwam ik in contact met Paulien. Annet, mijn vrouw moest wel bellen, want zelf lukte me dat niet. Eén van de eerste dingen die Paulien zei, was, ‘het komt wel goed’. Nou, als je één ding niet moest zeggen tegen mij, was het dat wel. Maar na vele gesprekken met Paulien en Henk Korterink kwam na een aantal maanden het gevoel en vertrouwen toch weer terug. Alleen, een jaar later was ik weer op het zelfde punt en na weer een periode van coaching kwam ik erachter dat ik toch wel duidelijker voor mezelf en voor mijn omgeving mocht zijn.
Ik heb nog steeds met Paulien om de paar maand een gesprek, wat voor mij heel prettig is, omdat ik er toch niet in één keer vanaf was”.
Erik Jansen, Azelo
Als je vol passie voor je varkensbedrijf gaat en maatschappelijk niet geaccepteerd wordt voor je gevoel, dan gaat zoiets niet in je koude kleren zitten. Daar komt bij dat onze kinderen geen interesse hebben in het bedrijf. Dan kun je ermee stoppen, maar dit moet je ook maar willen. Ik was daar nu nog niet klaar voor. Gelukkig heb ik dit ook niet gedaan. Door de verhelderende gesprekken met Angela kom je tot andere inzichten, want als je dit soort gesprekken met je naasten bespreekt, blijf je in je eigen denkwijze hangen, waardoor je geen keuzes maakt. Gelukkig heb ik nu keuzes gemaakt, waardoor ik een fijner en werkbaar bedrijf gekregen heb. Niet door uit te breiden, maar door iets minder dieren te gaan houden, waardoor ik een huurlocatie kon afstoten. Ik kan nu vol trots zeggen: “meer, met minder”. Angela, bedankt voor het stellen van de juiste vragen, het was de beste investering voor het bedrijf en mijzelf, voor het minste geld”.
Varkenshouder uit Limburg
“Al voor de verkoop van ons bedrijf, hadden wij contact met Paulien. Ze heeft ons enorm geholpen. Onze ogen geopend, door maar vragen te blijven stellen. Hierdoor hebben we geleerd om op ons gevoel af te gaan en te doen wat wij willen en niet wat een ander zegt. Dat heeft ons sterk gemaakt. Toen wij uiteindelijk de verkoop bekend gingen maken, waren wij sterk genoeg om dit te kunnen vertellen. Paulien bedankt voor jouw hulp. Je bent een geweldige, oprechte en eerlijke vrouw! Je hebt ons enorm geholpen”.
Ronald en Vivianne Jansen, Eibergen
“Toen ik me meldde bij Hogenkamp Agrarische Coaching, wist ik eigenlijk niet goed wat er met me aan de hand was. Al vrij snel werd duidelijk dat het om een burn-out ging. Paulien verwees me naar Angela. Ze had goed ingeschat dat Angela heel goed bij mij paste als coach. Samen hebben we mijn warrige hoofd weer op orde gekregen. Ik voelde me op mijn gemak, ze luisterde goed en ze stelde de juiste vragen. Ze heeft me laten inzien dat je achter jezelf moet staan en trots moet zijn op wie je bent. Met de DISC analyse kreeg ik een mooi inzicht in mijn goede eigenschappen en valkuilen die hierbij horen. En wat het mij vooral gaf was zelfvertrouwen; niet iedereen is hetzelfde, en ik mag ook zijn wie ik ben. Kennelijk moest ik herinnerd worden aan dit simpele gegeven. Het was een intense en bijzondere zoektocht naar mezelf. Ik blijf aan mezelf werken, want je gewoontes veranderen is niet altijd gemakkelijk. Maar de eerste grote stap is gezet, en dankzij Angela in de goede richting.”
Hedwich Kreijkes, Deventer
“Fulltime boer zijn. Past dat wel bij mij? Met deze vraag klopte ik aan bij Paulien.
Begin dit jaar ben ik fulltime op het bedrijf gaan werken. Ik had zin om nieuwe dingen te leren, ik wilde dingen aanpakken en veranderen en bovenal wilde ik ervaren wat het is om echt volledig te boeren. Na een aantal maanden ebde de energie wat weg en begon er toch wat te knagen. Het ging steeds meer door mijn hoofd: “Fulltime boer zijn. Past dat wel bij mij?”.
Uit de gesprekken bleek al vrij snel dat het niet alleen hier om ging. Blijkbaar waren er nog meer onderliggende vraagstukken. Door te spiegelen en veel (lastige) vragen te stellen kwam dit naar boven. Ik heb hierdoor meer inzicht gekregen in dingen die ik leuk vind, die mij energie geven, die ik belangrijk vind en valkuilen die ik tegenkom. Uiteindelijk heb ik de combinatie weer opgepakt. Ik merk dat het niet alleen voor mezelf goed is, maar ook voor mijn bijdrage in het bedrijf. Ik haal weer veel meer energie uit het werk op het bedrijf. De vraag of fulltime boeren bij mij past heeft uiteindelijk meer invulling gekregen dan ik had verwacht en is in een veel breder opzicht behandeld. Het belangrijkste is om te weten waar je energie en plezier van krijgt en hoe je daar op een goede wijze invulling aan kan geven.”
Thijs Elshoff, Braamt/Vethuizen
“Al van jong af aan droomde ik ervan om boer te worden. Toch hield iets mij tegen, waardoor ik vastliep en niet verder kwam in mijn leven. Maar wat hield mij tegen? Via skype had ik coachingsgesprekken met Paulien. Ze hield mij een spiegel voor en liet mij inzien dat het ‘er zijn voor mensen’ mij veel energie geeft. Een man met een roeping noemde ze mij en ze vermoedde dat ze ooit nog eens van mij ging horen of zien.”
Edwin van Leeuwen, Melissant (ZH)
“Op je 55e voor nieuwe investeringen komen te staan, vanwege emissie-eisen en asbestsanering op een stal die eigenlijk geen nieuw dak meer waard is. Kostprijsverhogend, met de laatste jaren juist lage marges. In de omgeving kreeg ik al heel snel het advies om er mee te stoppen. Dat is voor een ander veel gemakkelijker. Daarbij komt gelijk de vraag naar boven, wat dan wel en hoe dan? Ga ik weer in loondienst of sla ik een andere weg in. De mogelijkheid van zonnepanelen op onze grond bood perspectief, dit stuitte echter op weerstand vanuit de buurt. Dit brak mij. Ik besefte me, dat ik dit niet alleen aan kon en zo kwam ik via Paulien in contact met Angela Nijbroek.
Angela heeft ons stapsgewijs weer op het goede pad geholpen en weer vertrouwen gegeven in onszelf. Dit gold voor mij, maar ook voor mijn vrouw. Zij leed ook erg onder de spanning met de buurt. Al met al zijn de zonnepanelen er nog niet, maar wij hebben een weg gevonden en dit een plek kunnen geven.”
Fons Ruiter, Haarle
“De maatschappij en de afzetmarkten veranderen, wat betekent dat voor mij en mijn bedrijf? Een 2e locatie ontwikkelen en volledig thuis aan het werk of toch een combinatie van deels thuis en deels buiten de deur?
Er speelden op mijn bedrijf en privé verschillende vragen tegelijk, waardoor ik maar moeilijk besluiten kon nemen. Ik ben goed geholpen doordat er vragen werden gesteld en ik gespiegeld werd zonder oordeel. Hierdoor heb ik meer inzicht in mijn sterke en zwakke punten gekregen. En inzicht in mijn drijfveren, waar word ik blij van en wat kost me energie? Door hier meer oog voor te hebben, ervaar ik meer rust in mijn hoofd en kan ik bij het maken van keuzes meer rekening houden met wat echt bij me past en maak ik ook bewuster keuzes.“
Agrariër te Aalten (naam bekend bij Paulien)
“Door allerlei privéomstandigheden zat mijn hoofd bomvol. Ik heb veel verhelderende gesprekken bij Angela gehad, waarbij ik en mijn gevoel centraal stonden. We hebben zelfs wandelsessies gedaan. Het heeft mij geleerd beter te denken en te doen wat ik zelf wil. Ik wil Angela bedanken voor de waardevolle gesprekken!”
M. van Leussen, Dalfsen
“Hoi Paulien, We denken en praten nog regelmatig over je. Wat zijn we dankbaar dat we je hebben leren kennen. Je hebt onze ogen geopend, geleerd om te vertrouwen in jezelf. Doen waar je achter staat! Jij hebt ons het vertrouwen gegeven dat we juist handelden. Dat was een cruciaal iets. Bedankt Paulien!!”
André en Silvia Wansink, Holten
“Na de scheiding had ik zelf het gevoel dat ik het bedrijf samen met mijn ex wel draaiende kon houden. Niets is minder waar, na een aantal jaren barstte het bij mij en kon ik het niet meer opbrengen om te komen. Ik heb de hulp van Hogenkamp Agrarische Coaching in geschakeld. Dat liep via mijn verzekeraar Univé, ik zelf wist niet dat ze bestonden. Heel veel fijne gesprekken gehad met Ursula. Zij liet me praten, nadenken, spiegel voorhouden. En het allerbelangrijkste, waar wil je naar toe? Samen hebben we dat uitgewerkt, ze heeft me laten zien dat ik voor mezelf doelen kan stellen, voor mezelf op mag komen. Makkelijk is het altijd niet, maar ik kan hier mee verder, het maakt het werk makkelijker! dank hier voor. Top!”
Thecla Halleriet, Leusden
“De coaching heeft mij heel erg geholpen. We hadden een goede band en hij begreep al snel waar we ons op konden gaan richten. Het was een goede aanvulling op een traject die ik al bij een psycholoog had gehad na mijn burnout. Tijdens en voor deze periode merkte ik steeds meer dat ik het overzicht kwijt raakte en veel te vaak moe was. In het begin wist ik niet wat er aan de hand was en bleef ik maar door gaan tot het echt niet langer kon. Natuurlijk merkt je omgeving daar ook veel van. Het is dan belangrijk dat je zelf gaat beseffen dat je weer totaal tot rust moet komen voor je verder kunt. Ik heb veel denkpatronen kunnen veranderen en heb het overzicht nu terug en weet hoe ik moet handelen wanneer alles even teveel is, zoals iedereen wel eens heeft. Het is fijn en soms essentieel om daar hulp bij te hebben. Bij mij bleek het probleem te zijn dat ik teveel wil, zowel in ons akkerbouwbedrijf als in mijn vrije tijd. Bedankt en ik zou het iedereen aanraden die met problemen zit.”
Willem, Groningen
“Wij zijn een coachingstraject gestart omdat we, zoals veel mensen het noemen, een ‘luxe’-probleem hadden. Na al jaren er over gesproken te hebben, kwamen we er nog steeds niet uit. Wij willen allebei het bedrijf van onze ouders voortzetten, echter liggen de bedrijven 15 km uit elkaar. Bij welk bedrijf gaan we wonen? Hoe gaan we de bedrijven voortzetten? Maar ook, hoe kunnen we genoeg ‘samen’ werken, zonder de ander uit het oog te verliezen. Maar, we wilden ook tot een oplossing komen, waar ons beider ouders mee in zouden stemmen. We hadden er al heel veel over gesproken, maar het was steeds als een rotonde. Praten, praten, praten, maar er werd geen afslag gekozen die ons beide paste. Angela heeft ons hier super in begeleid! Door haar hebben we een afslag kunnen kiezen waar we beide achter staan. Angela heeft ons de spiegel voor gehouden om eerst er achter te komen wat we ieder apart graag willen. Waardoor we samen een plan konden maken. Ook het inzicht in elkaar is, onder andere door de DISC-analyse, enorm verbeterd! Nogmaals bedankt Angela!”
Jeroen en Sandra Boonen-Nijssen, Beringe (Li.)
“Wij worstelden al een hele tijd met, ‘wat doen we met ons bedrijf?’ We wisten wel, zo willen we niet doorgaan, maar hoe dan wel? We zaten in de zogenoemde vicieuze cirkel en kwamen er alleen niet uit. Toen lazen we een artikel van Paulien in een vakblad en dat sprak ons meteen aan, maar er was één probleem, zij kwam uit Twente en wij uit Brabant, een hele afstand dus. Toch liet het ons niet los en hebben we contact gezocht met haar en gevraagd of er mogelijkheden waren. Uiteindelijk hebben we besloten om ieder één uur te rijden en elkaar te treffen in een coachhuis in Velp. Wij zijn zo blij dat we haar benaderd hebben. Met de hulp van Paulien hebben we grote stappen gemaakt en ook al zijn we er nog niet helemaal, we zijn er van overtuigd dat we op de goede weg zijn. Door de gesprekken met Paulien zijn wij als mens sterker geworden en zeker ook als gezin, dit zijn lessen, die wij het verdere leven meenemen en door kunnen geven aan onze kinderen. Wat we ook gemerkt hebben is, als jezelf 100% achter je besluit staat, je omgeving dit ook doet. Zo prachtig om te zien dat misschien indirect je omgeving er ook van leert. Ontzettend bedankt Paulien, jij hebt ons leven verrijkt en geleerd het weer glans te geven!!!”
Thomas-Jan en Francy van Overbeek Best (NB)
“Als je de leeftijd van 60 jaar bent gepasseerd en je bent al meer dan 40 jaar veehouder en er is geen opvolger dan wordt het soms allemaal wat moeilijker. Je zit op een rotonde en je weet niet welke afslag je moet nemen: ‘gaan we door of nemen we toch de afslag dat er gestopt gaat worden?’ De wetgeving stuit je tegen de borst, je weet soms niet hoe je ermee om moet gaan. Wat al die ambtenaren bedenken, moet de boer maar snappen. De controles die er zijn op je bedrijf, plegen soms een aanslag op je denkvermogen en gezondheid. Gelukkig was er Angela, die een luisterend oor voor ons had. Zij liet ons vertellen, waar we mee zitten. Ze stelde vragen en vatte samen wat wij vertelden. Het voelt goed, hoe zij met ons in gesprek is. De stappen die je moet nemen, dat moet je zelf doen, maar we kregen wel de tip mee: ‘Neem de tijd, neem geen overhaaste maatregel, want ook daar wordt je niet gelukkig van’. Uiteindelijk hebben wij het gevoel dat we de dingen zelf weer in de hand hebben.”
Gerrit en Cobi van Leussen, Linde
“De keuze om in te stappen in een agrarische onderneming was voor mij aan de orde. Dit vond ik niet eenvoudig omdat o.a. in social media veel negatieve reacties en artikelen te vinden zijn. Na zelf al een tijdje te hebben rondgelopen met vragen, ben ik in contact gekomen met Hogenkamp Agrarische Coaching. Door middel van een aantal gesprekken met Angela heb ik meer duidelijkheid kunnen scheppen voor mijzelf. Hierdoor kon ik de keuze maken, die het beste bij mij past. Nu ben ik volop bezig met bouwen aan mijn eigen toekomst in de agrarische sector.”
Julian
“Er moesten zaken veranderen in de bedrijfsmatige onzekerheid waar mijn vriendin en ik ons in bevonden. Slechte communicatie op het bedrijf thuis, liet mij twijfelen of ik nog langer een onderdeel binnen het bedrijf wilde zijn. We vroegen ons af of mijn vriendin en ik ons elders wilden vestigen, en zo ja, waar? Door de coaching van Angela hebben we de doelstellingen en dilemma’s beter op een rij gekregen. Je leert ook hoe jezelf in elkaar zit en hoe je hier verbeteringen in aan kunt brengen en hoe je beter om kunt gaan met vervelende eigenschappen van jezelf en anderen.”
Bart de Wit, Utrecht
“Lieve Paulien, Van onze financiële adviseur moest ik contact met jou opnemen, omdat hij vond dat het met mij niet goed ging. Hoezo niet goed? Kop in het zand steken. Het was een hele zware dobber om jou te bellen, ik heb er twee weken over gedaan om toch de stap te zetten. En wat ben ik daar blij mee. Vele tranen gelaten, iedere keer dacht ik, nu ben ik er wel, maar dan gaf jij me weer de spiegel en viel ik weer. Langzaam krabbelde ik weer overeind, wat heb jij me veel geleerd. Van een passief iemand, die ik was geworden, mocht ik weer tot leven komen tot de krachtige vrouw die ik was. Nu heb ik het laatste gesprek gehad, maar wat ga ik je nog missen! Heel erg bedankt voor je inzicht, je enthousiasme, je werkwijze! Eigenlijk zou iedereen dit moeten gaan doen, niet alleen, als je jezelf bent tegen gekomen, maar gewoon om een goede balans en inzicht te krijgen in je bedrijf en je privésituatie. Want er bestaat meer op de wereld dan je boerenerf.”
Simone Bekhuis, Weerselo
“Na jaren zoeken naar een ander bedrijf met zeer veel tegenslagen kwam uiteindelijk onze droom uit. We konden aan de slag op ons nieuwe bedrijf. Na de drukte met de vergunningen, de plannen en de verbouw, kwam de klap. Na de opstart begon ik me overal zorgen over te maken, ik sliep slecht, had erg veel spanningen in mijn lijf en ik begon aan een ieder zijn mening te twijfelen. Na een week niet slapen besloot ik om hulp in te schakelen via de huisarts. Na een aantal bezoeken aan de praktijkondersteuner ging het steeds slechter met mij. Zij wilde dingen, die ik niet aan kon. Mijn hoofd zat overvol! Nadat mijn vriendin contact had opgenomen met Paulien, ben ik het coachingstraject ingegaan. Paulien snapt het boerenleven en zocht samen met mij de beste manier om weer rust in mijn hoofd te krijgen. Na een zeer goed coachingstraject kreeg ik steeds meer handvatten en ging het steeds beter met mij. Het brengt je veel denkstof en het geeft je weer energie. Wat ook zeer prettig was, dat mijn vriendin ook bij een aantal gesprekken aanwezig is geweest, waardoor zij ook wist wat er in mij om ging en hoe we dat samen kunnen aanpakken. Ik wil Paulien erg bedanken voor het coachingstraject.”
Koen Lipman, Hellendoorn
“Je rolt er zo in, je trouwt en gaat thuis op het bedrijf meewerken. In de jaren die volgen kregen we drie kinderen. Blijven doen wat ik op het bedrijf altijd al deed en de zorg voor een gezin met drie jonge kinderen, maakte dat ik niet meer zag hoe ik alle ballen in de lucht kon houden. Ik ben in het afgelopen jaar geholpen om de balans tussen gezin en bedrijf te vinden. Door objectieve coaching ging ik zelf inzien dat ik keuzes moest maken voor mezelf en het gezin. Nu die keuzes gemaakt zijn geeft het me rust en heb ik weer zin in de toekomst. Bedankt voor alles.”
Mayke Schoneveld, Deventer
“De afgelopen tijd hebben we coaching gehad van Hogenkamp Agrarische Coaching. Het was niet zozeer dat de samenwerking tussen pa en mij niet goed verliep, we zitten redelijk op dezelfde lijn in visie en bedrijfsvoering. Echter we hadden wat handvatten nodig om beter met elkaar te communiceren; het was ons bekend dat communicatie niet ons sterkste punt was. Met behulp van Paulien, spraken we uit wat hierin waardevol is voor elkaar. Daarnaast hielp het enorm om verder door te vragen naar de waarom tijdens discussies of meningsverschillen, we komen uiteindelijk tot beter overwogen beslissingen waar we beiden achter staan, niet alleen bij grote beslissingen maar ook bij de dagelijkse gang van zaken, wat leidt tot volop (samen)werkplezier. Dank voor je begeleiding, we hebben er dagelijks profijt van.”
Anouk Veldscholten, Denekamp
“Het sloop in me, het gevoel dat ik me overal voor moest verantwoorden op ons melkveebedrijf. Telkens weer ging ik de discussie aan met mensen die anders dachten. Ik wilde ze overtuigen. Andersom gingen mensen mij vertellen wat ik met mijn leven moest doen. Het maakte me prikkelbaar. Na veel slapeloze nachten ging het kaarsje langzaam uit bij mij. Ik heb toen contact gezocht met Paulien en gezegd dat het me allemaal te veel werd en vooral dat ik mijn gezin heel erg raakte, “dit wil ik niet”. Via haar kwam ik in contact met Angela. Ik dacht in het begin: “Hoe kan zij mij eigenlijk helpen.” In de gesprekken was ik bijna de hele tijd aan het woord. Angela stelde vragen en vatte samen. Herkenning voor mij. Het zijn voor mij fijne gesprekken, ik leef er naar toe en ik werd er rustiger door. Ik ben weer man en vader voor het gezin en mijn vrouw en kinderen herkennen de oude Herbert weer. Ik kreeg handvatten die ik in de praktijk ging toepassen. Ik ben duidelijker naar anderen, zeg wat ik wil en draai er niet meer omheen. Ik ben nu zelf veranderd, in plaats van dat ik de omgeving wil veranderen, wat ik vroeger zo vaak probeerde. We zijn nog wel bezig met het traject en ik zal nog van alles tegenkomen. Maar ik heb nu mijn zelfverzekerdheid terug, waardoor ik sterk in mijn schoenen sta. Ten slotte nog een quote die Angela me toeschoof. Vier elk stap vooruit en wacht niet tot je perfect bent.”
Herbert Woestenenk, Laren (Gld.)
“Vandaag het laatste coachingsgesprek gehad met Paulien. Ze coacht ondernemers die stappen willen zetten. In het begin denk je, “dat heb ik helemaal niet nodig”, maar ik ben blij dat ik het coachingstraject ben in gegaan. Ze houdt je de spiegel voor en laat je zelf vertellen wat je wilt. Paulien, bedankt.”
Bert Pappot, Eibergen
“En daar zit je dan. Niet meer wetend wat je nog moet doen, om jezelf bij elkaar te pakken en weer naar de stal te moeten gaan. We kwamen er achter dat we tegen een burn-out aan zaten. Zo kon het niet verder. We hebben met beide handen de hulp van Paulien aangegrepen. Dat is nu 1 jaar geleden. Ze heeft eerst alleen maar geluisterd, geluisterd en geluisterd. Alleen dat was al fijn voor ons. Geen oordeel, maar een luisterend oor. Door onze ogen te openen , ons visiebeeld te verbreden en door ons weer met elkaar te laten praten, kwam er veel los. Samen hebben we, met de hulp van Paulien, onze zin weer terug, we gaan weer fluitend naar de stal , maken weer grapjes en lachen weer. Toekomst, hou je vast, wij komen er aan!!! Lieve Paulien, onze dank is meer dan groot.”
André en Chantal Ordelman-Kuijpers, Gelselaar
“Als je vanaf je schooltijd hebt gewerkt aan het opbouwen van je bedrijf, en dan toch op een gegeven moment op het punt komt, dat je moet beslissen om te stoppen, dan valt dat zwaar. Eerst modderden we maar wat aan met de plannen die dit mogelijk zouden moeten maken, maar dan komt toch het moment dat je beseft hier hulp bij nodig te hebben. Een afspraak met Paulien werd gemaakt. Ik weet nog dat ik helemaal kapot was na ons eerste gesprek. Door haar vragen wordt je “gedwongen” over alles na te denken, en hierdoor kun je antwoorden vinden voor de toekomst. Inmiddels zijn de stallen bijna leeg en heb ik een baan gevonden waar ik mede dankzij Paulien ’s morgens fluitend naar toe ga. Paulien bedankt voor je hulp en luisterend oor tijdens deze moeilijke periode.”
Koen Donderwinkel, Aalten
“Wij zijn voor het eerst met Paulien in contact gekomen bij de bijeenkomst ‘de kracht van de ondernemer’ van de Rabobank Twente Oost. Over die avond hebben wij veel gesproken, We wilden graag via een ‘buitenstaander’ eens met een andere blik naar ons bedrijf kijken. Er is bij ons de laatste jaren flink gebouwd, verbouwd, en gegroeid. Het is altijd druk, soms tijd tekort voor ons gevoel, om je bedrijf op bepaalde punten kritisch te blijven bekijken. Misschien word je na zoveel jaar ook wel een beetje bedrijfsblind. Door de referenties te lezen, wisten we dat Paulien bij veel boeren is geweest die in de problemen zaten, en hun goed heeft kunnen helpen. Nou was het bij ons niet zo dat er direct problemen opgelost moesten worden, maar wij wilden het juist graag voor zijn. De afspraak was zo gemaakt. Het uurtje praten ging zo snel voorbij, dat wij de volgende afspraak al hadden staan. Ze vraagt de juiste dingen, kan je raken, en doorvragen, wat wil je, waar wil je naar toe, hoe ga je dat doen. Aan de hand van kleine opdrachtjes, kom je er langzaam echt achter wat past en waar nog verbetering in zit. Je praat er makkelijker met elkaar over en gaat overal dieper op in. Voor ons was het zeker een leerzaam traject. Gelukkig zijn we nog steeds op de goede weg en dat willen we ook zo houden. Daarom staat over een half jaar toch nog weer een afspraak. Paulien, bedankt.”
Edwin en Hetty Kuiper, Denekamp
“Door privéomstandigheden heb ik op 16-jarige leeftijd het bedrijf van mijn ouders overgenomen. Met hulp van mijn moeder en een medewerker heb ik mijn schoolopleiding kunnen voltooien. Met frisse moed en wilskracht heb ik 30 jaar lang, samen met mijn vrouw het melkveebedrijf kunnen opzetten en uitbouwen zoals ik het zelf voor ogen had. Ondanks diverse veranderingen in de wetgeving kon het inmiddels volwaardige gezinsbedrijf uitstekend renderen. Ik had nooit kunnen bedenken dat ik in de kracht van mijn leven een andere keuze zou moeten maken, die van grote invloed was op mijn passie. 8 jaar geleden was ik door lichamelijke klachten genoodzaakt om, naar verwachting tijdelijk, externe hulp in te schakelen. De tijdelijke hulp, was al 6 jaar fulltime werkzaam, toen bleek dat de ziekte erfelijk bepaald was en genezing niet mogelijk bleek, hooguit afremming van het proces. Na nog eens een jaar door gemodderd te hebben, moest er een keuze gemaakt worden. Lichamelijk was het stoppen met melken, verstandelijk wilde ik doorgaan. Het besef van de kwaliteit van leven was er wel, de wil om te stoppen niet. Ik had het gevoel op een rotonde te zitten en rondjes te blijven rijden om maar geen afslag te hoeven nemen. Opvolging was nog maar de vraag, zou ik daar op inzetten, dan zou de geschiedenis zich herhalen. Ik wilde niet dat mijn zoon het jeugdige leven zou moeten opgeven voor mijn passie. Doordat ik hier mee bleef worstelen, kwam ik in contact met Paulien. Zij heeft ons op een juiste wijze begeleid. De keuzes worden door ons zelf gemaakt. Paulien spiegelde deze keuzes en begeleide deze op een voortreffelijke manier. De keuze om te stoppen met melken bleef desondanks zeer zwaar. Paulien voelde dit zeer goed aan en begeleide ons met het verwerken van de beslissing. In het hele proces heeft Paulien ons uitstekend begeleid richting de toekomst. Mede met behulp van de Disc-persoonlijkheidsanalyse heeft zij een inkijk gegeven over de mogelijkheden die passen bij mijn persoon. We zijn Paulien zeer erkentelijk voor de inzet en ondersteuning die we van haar mochten krijgen.”
Gerard Spekhorst, Deurningen
“Pff, wat was die stap moeilijk om jou te bellen en om hulp te vragen. Maar wat zijn we nu blij dat we het toch hebben gedaan!! Als we nu terug kijken, stonden we toen beneden in een diep dal en zijn we, door te praten met jou, opgeklommen naar de top van de berg. Jij hebt ons handvatten gegeven, hoe we met ‘onze’ problemen moeten omgaan. We hebben veel gepraat met een lach en een traan. We zijn hier samen sterker uitgekomen. Paulien Bedankt!!”
Jan en Elian Bosch, Rossum
“Wij hebben Paulien en haar team ingehuurd om de varkenshouders in onze gemeente te bezoeken. Wij hebben in overleg met haar de projectopzet gemaakt en zijn tevreden over de manier waarop ze dit heeft uitgevoerd. Vanwege de verschillende disciplines in haar team is het mogelijk om in de juiste behoefte te voorzien. Paulien denkt mee en met haar kennis van de agrarische sector is ze een welkome aanvulling voor ons eigen sociale team.”
Gemeente Berkelland
“Veel varkenshouders in Nederland verkeren in financiële en sociale nood. Zeker dat laatste is taboe en kan tot problemen leiden in de gezinnen. Voor ons als gemeente reden om een coachprogramma voor de varkenshouders te starten. Het lukte Paulien en haar team om met ruim 30 varkenshouders in onze gemeente in gesprek te komen. Ze wonnen het vertrouwen van de varkenshouders en hun gezinnen door hun kennis van de agrarische sector en de prettige persoonlijkheid. Niet opdringerig zijn, niet in algemeenheden praten, maar een luisterend oor zijn en aandacht hebben voor de persoonlijke problemen. Ze boden de boer perspectief. Deze aanpak werd gewaardeerd, een aantal boeren kreeg toch weer positieve energie om door te gaan. Anderen konden een weloverwogen keuze maken voor een nieuw begin of nieuwe fase in hun leven. Dank voor de samenwerking, Paulien!”
Gemeente Bronckhorst
“Als gevolg van een ongeval, heb ik een hersenletsel opgelopen. Hierdoor zijn de dingen anders gelopen dan ik had verwacht. Om hierover te praten, kwam ik bij Hogenkamp Agrarische Coaching terecht. Het voelde vertrouwd, waardoor de gesprekken prettig zijn verlopen. Hartelijk bedankt voor wat jullie voor mij hebben betekend!”
Corné Bloemendal, Elspeet
“Een aantal jaren geleden ben ik, door omstandigheden, volledig mee gaan werken in het bedrijf van mijn partner. Toevallig ben ik erin gerold en het werk ligt me wonderwel goed. Ik vind het leuk, mooi en uitdagend om te doen. Eigenlijk te leuk waardoor ik vorig jaar vastliep in mijn werk en privé. De balans was weg, ik vond mijn werk niet meer leuk en ik had nergens meer energie voor. Omdat er vorig jaar meerdere gemeenten waren die een samenwerking aangingen met Paulien Hogenkamp heb ik haar als eerste benaderd. Door te praten, maar vooral door gerichte vragen te stellen, kwamen de antwoorden bij mijzelf naar boven. Hierdoor werd ik weer zekerder van de stappen die ik moest nemen, die bijna als vanzelf helder werden. Ik heb nu de balans weer terug. Ik doe meer, maar omdat ík het wil. En ik heb weer plezier en motivatie in mijn werk terug.”
Mariëlle Wijnbergen, Gelselaar
“Drie jaar geleden begonnen we met het ontwikkelen van plannen om ons varkensbedrijf uit te breiden. Na een kleine 2 jaar waren alle vergunningen binnen en de bank akkoord. Toen sloeg de twijfel bij Ard toe. Wil ik dit wel? Nog 20 jaar varkens houden… het werk blijft hetzelfde en wordt alleen maar meer. Altijd 24 uur per dag klaar staan en dat 7 dagen per week… Eigenlijk wilde Ard dit niet. Deze twijfel had ook zijn weerslag op het gezin. Jolanda wilde wel door en had zin in de nieuwe stap. Maar je moet er wel samen achter staan. Samen kwamen we er niet uit en hebben we de hulp van Paulien ingeroepen. We hebben een jaar een traject met Paulien gevolgd. Door gedrag te spiegelen en gesprekstechnieken toe te passen, waardoor de communicatie tussen ons beter ging. Door veel te praten, zitten we weer op het goede spoor. We hebben voor ons gevoel op een goede manier de bedrijfsbeëindiging doorlopen en hebben nu allebei een baan waar we ons goed in voelen. Maar het belangrijkste: we hebben het weer gezellig samen en met de kinderen. En tijd om leuke dingen samen te doen.”
Ard en Jolanda Hoornenborg, Okkenbroek
“Als winnaar van de Agrafiek Award kreeg ik een DISC persoonlijkheidstest aangeboden van Paulien. Ik dacht “Tof, en wat moet ik daar nu mee…” Ik was ook een beetje bang voor de confrontatie of de spiegel die je wordt voorgehouden. Toch won mijn nieuwsgierigheid het en vulde ik in korte tijd de vragenlijst in. Ik kon mij haast niet voorstellen dat uit die paar vragen een duidelijke analyse gemaakt kon worden. Paulien kwam de analyse van 16 pagina’s persoonlijk toelichten. Ik was aangenaam verrast, hoeveel hier uit naar voren kwam. Heel erg leuk om te ontdekken hoe je gezien wordt en waar je talenten liggen. Ik moet de hoeveelheid informatie nog wel even laten bezinken maar heb toch heel wat leuke dingen ontdekt, waar ik zeker wat aan heb! Bedankt Paulien voor dit geweldige Kado!!”
Sabine Grobbink, Bargercompascuum
“Wij hebben ruim een jaar gebruik gemaakt van de coaching van Paulien en het heeft alleen maar goeds gebracht. Paulien kwam bij ons thuis aan de keukentafel in een voor ons vertrouwde omgeving. Ze wist op de juiste manier door te pakken, zodat ook alles wat er speelt boven tafel komt. Het was een heftige periode. Maar Paulien heeft ons laten inzien dat je gedachtepatroon flexibel kan zijn. Niet aan alle problemen kun je direct iets doen maar de benadering vanuit jezelf kan een heel groot verschil maken. Hierdoor worden lastige situaties gemakkelijker behapbaar en het klinkt cliché maar komt er een uitdaging om aan te gaan. Wij hebben nieuwe inzichten gekregen, over onszelf dit is verhelderend en confronterend. Maar de moeite waard! Als beelddenker kan ik het eigenlijk heel kort samenvatten. Ik liep tegen een vreselijk dikke muur van betonblokken aan en dat doet pijn. Paulien gaf de moker om door de muur te breken en over de brokstukken te klimmen en verder te gaan.”
Paulien Helmholt, Zelhem
“Via de gemeente Bronckhorst ben ik in contact gekomen met Paulien. Ik kende haar nog vanuit haar werk bij Hogenkamp-Fokvarkens. Doordat we zeer slechte opbrengstprijzen hebben gehad was ik de zin in de varkenshouderij een beetje verloren. Doordat ik in gesprek ben gegaan met Paulien ben ik weer positiever en met meer plezier aan het werk gegaan. Met de sterkte en zwakte analyse, heb ik weer de sterke punten van mijzelf naar boven kunnen halen. En zie ik de toekomst weer positief tegemoet. Paulien bedankt.”
Nick Zeevalkink, Hengelo (Gld.)
“Goede diploma’s op zak, internationale werkervaring en een duidelijk doel voor ogen. Jong, enthousiast en ambitieus ging ik met ons verbrede landbouwbedrijf aan de slag. De missie was helder en we gingen er vol gas voor. Stap voor stap kwamen we dichter bij ons doel, de bedrijfstakken groeiden, het bedrijf bloeide. Het zal me lukken, het plan was goed en mijn achtergrond passend, ik had geen excuus om te mogen falen. Op een gegeven moment kreeg ik regelmatig hoofdpijn, mijn concentratievermogen werd sterk minder en ik was snel geprikkeld. De dokter constateerde geen fysieke afwijkingen maar uit een test bleek een extreem hoog stressniveau. Advies: ontspanning zonder mentale inspanning….juist!? Makkelijker gezegd dan gedaan met een eigen bedrijf en als hobby bestuurlijk vrijwilligerswerk. Zelfs mijn vrije tijd vulde ik op met nuttige dingen of sociale afspraken. Hoe heb ik zo stom kunnen zijn.
Dankzij Movir kwam Paulien op ons pad, Paulien heeft me inzicht gegeven in mijzelf, mijn manier van denken en handelen, en de invloed daarvan op mijzelf en anderen. Dit heeft me inzicht gegeven hoe het zover heeft kunnen komen en ze heeft mij laten ontdekken hoe ik mijn eigenschappen die eerst tegen mij werkten nu voor me kan laten werken. De totale aanpak waarbij niet alleen naar mij, maar ook naar mijn vrouw, ouders en bedrijf gekeken werd voelde zeer compleet. Door dit traject heb ik weer het vertrouwen een betere ondernemer, man en vader te kunnen zijn. Het doel van het bedrijf is onveranderd gebleven, het tijdsbestek idem, maar de aanpak is anders… Want er kan meer, als je zelf minder gaat doen.”
Gerard Mul, Fluitenberg
“Nadat ik het bedrijf moest beëindigen, kwam er een hele moeilijke periode in mijn leven. Ik heb altijd gedacht, ‘dit zal mij nooit overkomen’, maar toch zei de bank op een gegeven moment de financiering op. Dat betekende á la minute, einde bedrijf. Er komen dan zowel zakelijk als privé zoveel vragen op je af, die jezelf gewoon niet kunt beantwoorden. Doordat ik Paulien zakelijk al langer kende en ik weet dat ze een coachingsbureau heeft, heb ik haar gevraagd om mij te helpen en te begeleiden. Dit is een hele goede beslissing geweest, want Paulien heeft me tijdens het hele traject veel positieve energie gegeven, waardoor ik de beëindiging van het bedrijf goed af heb kunnen sluiten. Hierdoor heb ik weer nieuwe dingen in mijn leven op kunnen pakken die me weer zelfvertrouwen en rust geven. Paulien BEDANKT!!!!”
Hans Reuling, Vragender
“Ik dacht zoiets overkomt mij toch niet, ik ben een gezonde kerel en ik werk me er wel doorheen want later wordt het beter… Nou, vergeet het maar, het wordt niet beter door harder te werken en je er maar even doorheen te slaan. Op een gegeven moment ging het gewoon niet meer. Ik voelde me onzeker, kon geen beslissingen nemen, voelde totaal geen rust in mijn lichaam, sloeg op tilt door kleine dingen, vertrouwde de (zakelijke) mensen om me heen niet meer, sliep slecht en het ergste was nog dat ik totaal niet kon genieten van alle mooie dingen om me heen, doordat mijn hoofd helemaal vol zat.
Toen ik inzag dat ik veranderd was en ook mijn gezin mij niet meer herkende als een positieve en leuke vader werd duidelijk dat ik hulp nodig had, zo wilde ik niet verder. Op dat moment heb ik Paulien gebeld en gevraagd om weer balans in mijn leven te brengen. Dit was de moeilijkste, maar wel de beste beslissing welke ik de afgelopen jaren heb genomen. Paulien weet door heel gerichte vragen te stellen, duidelijk te maken dat alle antwoorden in jezelf zitten. Waarom en waardoor ik me zo voelde en ook vooral wat ik kon doen om er zelf weer uit te komen. Het is een lang en lastig traject geweest, maar ik heb nu wel de handvaten gekregen om weer te gaan leven zoals ik wil.“
Michel Schoneveld, Laren
“En dan denk je dat je alles op de rit hebt, het nodige geïnvesteerd in het bedrijf, wat up-to-date is, genieten van de opgroeiende kinderen, het gevoel dat je ’t allemaal wel aan kunt. Toch veranderde voor ons heel veel, nadat de melkprijs onderuit ging, de bank die een andere houding aanneemt, de wet- en regelgeving vol onzekerheden, we waren helemaal ons zelf niet meer. Dan komt die man met de hamer om de hoek kijken en verandert je leven. Maar onze kracht is om niet bij de pakken neer te gaan zitten, maar actie te ondernemen. En dat hebben we gedaan.
Onze gedachte was, zo willen we niet verder en zo gaan we ook niet verder. We hebben Paulien ingeschakeld. En met succes!! Door het hele traject met Paulien te bespreken, waarin wij onze emoties hebben getoond, de spiegel ons werd voorgehouden, we hebben geleerd om de aannames van anderen links te laten liggen (want we kunnen nu zeggen dat aannames dodelijk zijn) en onze gedachtes hebben uitgewisseld, zijn we samen een stuk sterker geworden. Door een ander inzicht te krijgen in zaken en er bewuster mee om te gaan, zijn wij een andere weg in gegaan. Door het samen te doen, de rust te bewaren en onze gedachten te bespreken hebben we heel wat bereikt. Dit hadden we zonder coaching van Paulien zelf nooit gered. Top!! De manier waarop Paulien er mee omgaat, haar inzet, de gesprekken, de helderheid, de bewustwording, de kennis en haar steun zijn enorm voor ons geweest. Wij zijn trots op haar, maar ook op onszelf, want uiteindelijk moeten we het zelf doen. We gaan er weer voor samen onder welke omstandigheden dan ook. En voor de andere ondernemers willen we zeggen: “Blijf niet rondlopen met problemen, zowel op het bedrijf als in de privésituatie, maar maak ’t bespreekbaar, het maakt je sterker!!!!” Wij willen Paulien dan ook ontzettend en enorm bedanken voor haar inzet en steun naar ons toe. Bedankt voor alles.“
Richard en Yvonne Bodde, Denekamp
“Doordat we liepen te wikken en wegen over de voortgang van ons bedrijf hebben we een afspraak gemaakt met Paulien. We stonden op het punt van “hoe nu verder”, we hebben namelijk geen opvolger binnen de familie. Van het een kwam het ander, eerst werd het werkschema tegen het licht gehouden, we dachten efficiënt te werken, maar in gesprek met Paulien kwamen we tot een nog efficiënter werkschema, waardoor werk en privé weer beter in balans is en daardoor meer rust in de ‘bovenkamer’. Wat betreft de bedrijfsvoortzetting / overname hebben we nu een helder doel voor ogen waar we naar toe werken.”
Wim en Gerjo Wolters, Laren
“In verband met de verkoop van ons vermeerderingsbedrijf hebben wij Paulien ingeschakeld. Op het moment dat de beslissing wordt genomen dat het bedrijf te koop komt te staan, levert dit emoties op. Deze emoties zijn voor de eigenaar heel anders dan voor de bedrijfsleider. Belangrijk is dan om met elkaar in gesprek te blijven en de neuzen dezelfde kant op te krijgen. Om dit haast onmogelijke te realiseren hadden we iemand van buitenaf nodig. We hebben Paulien hiervoor benaderd en wij kunnen niet anders zeggen dat dit voor ons enorme meerwaarde heeft gehad. Met respect voor de gevoelens van beide partijen heeft Paulien op tactische wijze het traject begeleid.”
Gegevens bekend bij Paulien
“Je denkt alles verwerkt te hebben, je blik weer vooruit te hebben, maar als je dan in coaching belandt met Paulien is de werkelijkheid eventjes anders. Er komt dan van alles boven drijven plus wat er op het moment zelf speelt. Eigenlijk stonden we helemaal niet zo sterk in onze schoenen als we wel dachten. Paulien heeft ons geleerd weer vanuit ons zelf te kijken en te handelen en vooral geen aannames meer te doen, want die zijn vaak dodelijk voor jezelf. Erg belangrijk is ook, blijf met elkaar en de mensen om je heen in gesprek, dit voorkomt veel narigheid. Pas nu, kunnen wij echt weer vooruit kijken en staan wij er weer samen sterk in. Het was ook heel prettig om als stel in gesprek te zijn, dat gaf heel veel duidelijkheid naar elkaar toe. Paulien bedankt!”
Jos en Ine Stege, Albergen
“Een boer met een coach, dat heb ik nog nooit gehoord. Dit was een reactie die ik kreeg toen ik vertelde dat ik met Paulien in gesprek was. Het heeft mij meer inzicht in mezelf gegeven en in mijn sterke en zwakke punten. Hierdoor kan ik zelf bewust keuzes maken. Nu heb ik het gevoel dat ik zelf de keuzes maak, in plaats van dat de keuzes voor mij gemaakt worden en dat geeft voldoening. Paulien, bedankt voor de gesprekken!”
Leendert van Staalduijnen, Ermelo
“Voor een leefbaar platteland zijn gezonde perspectiefvolle agrarische bedrijven van zeer grote waarde. Waar agrarische ondernemers vol positieve energie samen met het gezin kunnen leven en ondernemen. Naar aanleiding van diverse signalen zijn er ernstige zorgen over met name de zeugenhouderij, maar ook over andere sectoren. We hebben Paulien en haar team gevraagd om in gesprek te gaan met de zeugenhouders in de Gemeente Hof van Twente. Naar aanleiding van deze gesprekken is er veel aandacht ontstaan voor Stil Leed in het buitengebied. Belangrijk die “reuring”, maar uiteindelijk is het van belang dat ondernemers en gezinsleden problemen en zorgen bespreekbaar maken en op zoek gaan naar de mogelijkheden en oplossingen. Een ondernemerscoach stimuleert.”
W. Pasman, Stimuland
“Hard werken en vooruitstrevend zijn. Als twee broers samen een familiebedrijf runnen met 250 fokzeugen en 180 melkkoeien, met hart en ziel vakman zijn, ieder op zijn eigen manier en vanuit zijn eigen visie. Als dan ineens blijkt dat de één het niet meer aan kan, dan raakt dat de hele familie en wordt het moeilijk om de juiste keuzes te maken en de juiste strategie te bepalen. Wij beseften dat wij hiervoor hulp nodig hadden. Paulien was degene die wij gezamenlijk hiervoor uitkozen, hoewel niemand van ons haar kende. Achteraf zijn wij erg blij dat wij haar ons vertrouwen hebben geschonken. Haar tactische omgang, gepaard gaande met veel kennis en inzicht heeft ons allemaal heel goed gedaan en ons op de goede weg geholpen. Ons besluit om samen alleen met de koeien verder te gaan, heeft ons structuur, werkplezier en vrije tijd opgeleverd. Bedankt, Paulien!”
Fam. Ten Arve, Ruurlo
“Paulien heeft met behulp van Disc een persoonlijkheidsanalyse voor ons gemaakt. We weten nu beter hoe iedereen in elkaar steekt (o.a. sterkte-/zwaktepunten). Hiermee kunnen we in onze dagelijkse gang van zaken rekening houden. Ook hebben we geleerd om van elkaars kwaliteiten gebruik te gaan maken. Op advies van Paulien zijn we gestart met een zakelijk overleg, eens in de zes weken. We gaan met ons vieren om de tafel en bespreken een van tevoren bepaald onderwerp. We hebben meer aan de coaching en de zienswijze van Paulien gehad dan dat we van tevoren verwacht hadden. Door haar vriendelijke en enthousiaste manier van benaderen was er direct een klik!”
Fam. Luggenhorst – Meijerink, Rijssen-Holten
“Na het besluit van onze studieclub van (grotere) zeugenhouders om op eigen benen te willen staan, hebben we ons ook de vraag gesteld hoe wij de grootste meerwaarde uit een studieclub kunnen halen. Met de ondersteuning van Paulien zijn we in staat om structuur en sturing te houden in de programmering en om de varkenshouderij in al zijn facetten te beschouwen. Ondernemen in al zijn verschijningsvormen is daarbij de leidraad. De praktische kennis van Paulien gecombineerd met een verfrissende, levensbeschouwelijke houding geeft ons precies dat stuk meerwaarde. Haar nuchtere manier van communiceren is hierbij een eigenschap die goed bij onze groep past. Zo kunnen we vaststellen dat we zowel als groep en als individu/bedrijf stappen voorwaarts zetten.”
Studieclub Q-Farms
“Ik heb met Paulien de DISC-methode voor mezelf door lopen. Een heel leuk en leerzaam proces. Paulien weet heel goed waar ze over praat en stelt de goede vragen. Eigenlijk is het heel logisch dat iedereen op een bepaalde manier reageert, alleen de vraag is of je ook weet dat je zo bent en dat je daarom zo reageert. Dat komt met de DISC goed naar voren. Kortom leuk en interessant om op deze manier naar je zelf of naar andere te kijken. Bedankt.”
Bart Jaspers, Alphen (Gld.)
“Na lang twijfelen, toch maar eens Paulien gebeld. Eigenlijk met twee gedachten, aan de ene kant ‘baat het niet, schaadt het niet’. Maar aan de andere kant met de gedachte: ‘dan krijg ik zo’n praatje van, je moet het zelf doen’. Feit was dat ik 15 jaar lang alles op alles had gezet om een zeugenhouderij op te bouwen. En dat ik merkte dat het mij steeds zwaarder viel, om maar steeds meer dan 100% te geven, steeds maar weer nog een tandje erbij, oogkleppen op en maar doorgaan. Maar het lukte mij niet om dat te veranderen.
Tijdens het kennismakingsgesprek vertelde Paulien dat ik het zelf moest doen. En ik dacht zie je wel, daar heb je het al. Toch ben ik blij dat ik haar het voordeel van de twijfel heb gegeven. Want na een aantal gesprekken merkte ik, dat ik gedwongen door de vragen die Paulien mij stelde, steeds beter voor ogen kreeg wat ik wou en hoe ik kon veranderen. Doordat Paulien mij een zetje in de goede richting heeft gegeven, gaat het nu niet alleen met het bedrijf, maar ook met mijzelf steeds beter.“
Dinant, Neede
“Wat zijn wij dankbaar dat Paulien ons leven kwam binnenwandelen. Privé en bedrijf waren totaal uit balans. De ellende van de afgelopen jaren niet verwerkt en daardoor de grens bereikt. Alles was negatief, wat natuurlijk privé, sociaal en zakelijk doorwerkt. Met de coachingstechniek, sociale vaardigheden en positiviteit van Paulien, en natuurlijk onze volle inzet, volgden een aantal emotionele gesprekken, maar ook inzicht, helderheid en positiviteit! We zien weer toekomst, staan en gaan er voor, zowel privé als op het bedrijf. De omgeving merkt het en reageert POSITIEF! We zijn een 1/2 jaar verder en zijn toe aan de puntjes op de i. Dank je, Paulien, voor al je positiviteit, het laten inzien en je luisterend oor.”
Fam. Huirne, Beltrum
“Het coachingstraject met Paulien heeft me inzicht opgeleverd. Zowel in de bedrijfsvoering als op persoonlijk vlak. Mijn doel had ik wel helder, maar nu heb ik beter in beeld hoe ik dit kan behalen op een wijze die bij mij en mijn bedrijf past. Door dingen meetbaar te maken kan ik realistische doelen stellen en mijn keuzes beter onderbouwen.”
Peter Hendriksen, Fleringen
“Ik ken Paulien al langer, want ze heeft eerder ons bedrijf begeleid toen ze nog voor een voerleverancier werkte. Paulien heeft in de varkenshouderij en vooral in de kraamstal veel kennis en weet die ook perfect op je over te brengen met veel enthousiasme. Paulien liet me weten dat ze voor zichzelf werkte als coach, iets wat voor haar helemaal geschikt is omdat ze tijdens de begeleiding niet alleen oog had voor het bedrijf maar ook voor de personen achter het bedrijf.
Tijdens de gesprekken liep alles voortvarend. Ik heb dit alles als zeer positief ervaren en ik denk echt dat Paulien voor personen of bedrijven met een probleem iets kan betekenen. Ik denk ook dat er een tekort is aan mensen in de sector, die van het technische veel verstand hebben, maar ook kijken naar de persoon achter het bedrijf. Je hebt wel adviesbureaus maar die gaan alleen maar in op de cijfers, terwijl het voor de continuïteit van het bedrijf ook wel eens goed is dat er echt gepraat wordt (waar niet meer wordt gepraat, komt de haat).”
Harold Grouve, Enter
“Heel erg bedankt dat jij mij hebt geholpen met mijn problemen. Door je coaching en gerichte vragen is het voor mij veel makkelijker geworden om open te staan voor mijn omgeving! Hoewel het eerst erg emotioneel was heeft het mij enorm geholpen. Doordat ikzelf hierdoor de rust heb gevonden in mijn omgang met anderen, merk ik dat de omgeving ook positiever op mij reageert! Het heeft mij heel veel gebracht. Ik moet er wel voor zorgen dat ik in gesprek blijf, want ik waak voor terugval. Dus heel erg bedankt.”
Jos Nieuwenhuis, Duitsland
“Wij zijn een coachingstraject met Paulien gestart omdat we zoekende waren. ‘Waar willen we naar toe met ons bedrijf?’ en ‘Hoe krijgen we een betere balans tussen bedrijf en privé?’ waren vragen die bij ons speelden. Het was best een intensief traject. We werden geprikkeld om kritisch naar onszelf en ons bedrijf te kijken. We dachten goed in beeld te hebben waar we naar toe wilden. Gaandeweg kregen we veel meer inzicht en veranderde dat beeld.
We kwamen er achter waar de kwaliteiten en valkuilen van ons als ondernemers liggen. Ook werd duidelijk waar de zwakke plekken zaten die aanleiding gaven voor bovenstaande vragen. Door dit inzicht hebben we heel bewust bepaalde keuzes kunnen maken die ertoe geleid hebben dat we een betere balans tussen bedrijf en privé hebben gekregen. Wat er uiteindelijk toe heeft geleid dat we verbeteringen door hebben kunnen voeren op ons bedrijf en we meer tijd met de kinderen door kunnen brengen. Het is inmiddels bijna 1,5 jaar geleden maar we plukken hier nog dagelijks de vruchten van!“
René en Els Bruns, Saasveld
Uw ervaring delen?
Heeft u samengewerkt met Paulien of één van de coaches in het team van Hogenkamp Agrarische Coaching? Het delen van uw ervaring wordt zeer op prijs gesteld. U kunt uw ervaring naar ons mailen of gebruik maken van het formulier.